[]
Dünyada Nasıl Bu Kadar Fazla Kaynak Var? Üretim ve Altyapı Nasıl İşliyor?
Merhaba
Örneğin madenler, hammadde, gündelik sıradan şeyler için kullandığımız kaynaklar? Belki gülünç gelecek ama elimizi attığımız herşeyde plastik var. Bugün sıradan bir nalburda sayısız alet, edevat bulabiliyoruz. Mesela basit bir sopa nasıl üretilebiliyor? Boyu, oranları kusursuz. Orman ürünlerini nasıl yetiştirebiliyoruz biz? Ya da her isteyen mangal kömürü, odun bulup yakacak olarak kullanabiliyor. Bu dünyanın kaynakları nasıl milyarlarca insana yetebiliyor ve beni mazur görün nasıl böyle "yarak kürek" gündelik ihtiyaçlarımızı her daim elimizin altında bulundurabiliyoruz?
Ve ek olarak mesela elektrik altyapısı. Hayatımızın bir parçası olabilecek şekilde nasıl geliştirebildik ve sorunsuzca üretip dağıtabiliyoruz? Hadi dağıtım sistemi anlaşılabilir ama ya üretim? Resmen enerji içen bir dünya yaratmışız kendimize ve gerçekten de bunu yürütebiliyoruz, garip değil mi bu?
Örneğin madenler, hammadde, gündelik sıradan şeyler için kullandığımız kaynaklar? Belki gülünç gelecek ama elimizi attığımız herşeyde plastik var. Bugün sıradan bir nalburda sayısız alet, edevat bulabiliyoruz. Mesela basit bir sopa nasıl üretilebiliyor? Boyu, oranları kusursuz. Orman ürünlerini nasıl yetiştirebiliyoruz biz? Ya da her isteyen mangal kömürü, odun bulup yakacak olarak kullanabiliyor. Bu dünyanın kaynakları nasıl milyarlarca insana yetebiliyor ve beni mazur görün nasıl böyle "yarak kürek" gündelik ihtiyaçlarımızı her daim elimizin altında bulundurabiliyoruz?
Ve ek olarak mesela elektrik altyapısı. Hayatımızın bir parçası olabilecek şekilde nasıl geliştirebildik ve sorunsuzca üretip dağıtabiliyoruz? Hadi dağıtım sistemi anlaşılabilir ama ya üretim? Resmen enerji içen bir dünya yaratmışız kendimize ve gerçekten de bunu yürütebiliyoruz, garip değil mi bu?
Nasıl üretilebiliyor? Çok büyük emekle üretiliyor. Mühendisim. Bir sürü fabrikada çalıştım. Boyu kusursuz demişsin. Bu iş için kalite kontrolcü çalışıyor. Makinenin operatörü sürekli kontrol ediyor. Tonlarca metal hurda oluyor. Sana kusursuz bir tane geliyorsa sana gelmeyen 10 tane kusurlu var. İş paylaşımı var burada. Bir fabrika her şeyi üretemez. Hammaddeyi başkası üretiyor. Sen ondan alıyorsun. Hammaddeyi üreten de doğadan çıkarmıyor. Doğadan çıkaran başkası. Araba üreticisi gidip çelik üretmiyor. Çeliği başkasından alıyor.
Dışarıdan bakınca akıl almıyor tabii ki. Ama bir günde inşa edilmedi. Gördüğümüz şey yüzlerce yıllık birikim. Hatta binlerce.
Dışarıdan bakınca akıl almıyor tabii ki. Ama bir günde inşa edilmedi. Gördüğümüz şey yüzlerce yıllık birikim. Hatta binlerce.
- dissendium
(01.07.23 13:20:40)
@dissendium
Aslında benim aklıma takılan kısmı işin hammadde ve kaynak kısmı daha çok. Üretim teknikleri ve teknoloji geliştirilebilir ama bir noktada tüm bu üretimi besleyecek kaynaklar, bunca nüfusun ihtiyacının giderilebilmesi çok ilginç.
Örneğin metaller, cevher yatakları. Araba üretecek teknolojin vardır ama "Beyler bende hurda bile kalmadı, artık araba yapamayacağız" gibi bir sorun yok. Bir şekilde doğal kaynaklarımızı yetiyor. Belki de bunu aklımın almaması normaldir çünkü ben insan algısı ile düşünebiliyorum, gezegen düzeyindeki küresel büyüklüklere yetemiyordur beynim...?
Aslında benim aklıma takılan kısmı işin hammadde ve kaynak kısmı daha çok. Üretim teknikleri ve teknoloji geliştirilebilir ama bir noktada tüm bu üretimi besleyecek kaynaklar, bunca nüfusun ihtiyacının giderilebilmesi çok ilginç.
Örneğin metaller, cevher yatakları. Araba üretecek teknolojin vardır ama "Beyler bende hurda bile kalmadı, artık araba yapamayacağız" gibi bir sorun yok. Bir şekilde doğal kaynaklarımızı yetiyor. Belki de bunu aklımın almaması normaldir çünkü ben insan algısı ile düşünebiliyorum, gezegen düzeyindeki küresel büyüklüklere yetemiyordur beynim...?
- burka
(01.07.23 13:55:16)
o kaynaklara ulaşma maliyeti sürekli artıyor.
sopadan veya bir otomobilden örnek vermişsin ancak bunlar çok uzun vadeli görev yapan malzemeler. ortalama bir insanın yıllık tükettiği sadece tahıl belki 100kg gelir bir de bunun üstüne tavuk ve hayvan besleme için kullanılan o insanın dolaylı yoldan tükettiği tahılı ekle. bunu yaklaşık nufusla çarp inanılmaz rakamlar çıkıyor.
şimdi bu olaya Haber process keşfedilmeden önce ve sonra dünya nufusu kaçmış bakıp buna göre yorum yapabilirsin.
haber process kısaca havadaki azotun ayrıştırılarak gübre olarak kullanılmasını sağlayan kimyasal bir süreç. bu sürecin keşfi sonrası tarım verimliliği ve üretim hacmi çok artıyor.
özetle demek istediğim kaynaklar kadar çoğalıyoruz veya kaynaklar azalınca nufus da buna oranla küçülmeye gidiyor.
en.wikipedia.org
sopadan veya bir otomobilden örnek vermişsin ancak bunlar çok uzun vadeli görev yapan malzemeler. ortalama bir insanın yıllık tükettiği sadece tahıl belki 100kg gelir bir de bunun üstüne tavuk ve hayvan besleme için kullanılan o insanın dolaylı yoldan tükettiği tahılı ekle. bunu yaklaşık nufusla çarp inanılmaz rakamlar çıkıyor.
şimdi bu olaya Haber process keşfedilmeden önce ve sonra dünya nufusu kaçmış bakıp buna göre yorum yapabilirsin.
haber process kısaca havadaki azotun ayrıştırılarak gübre olarak kullanılmasını sağlayan kimyasal bir süreç. bu sürecin keşfi sonrası tarım verimliliği ve üretim hacmi çok artıyor.
özetle demek istediğim kaynaklar kadar çoğalıyoruz veya kaynaklar azalınca nufus da buna oranla küçülmeye gidiyor.
en.wikipedia.org
- orpheus (01.07.23 15:39:17 ~ 15:42:28)
İşletme ve iktisat bilmek gerekiyor sanırım bunu anlamak için.
Ayrıca daha garip olan ise yakın zaman kullanılan her şeyin (ve insanın) nesne olarak tanımlanması çabaları. Hareket eden ve kullanılan her şey bir merkeze bağlanacak.
Ayrıca daha garip olan ise yakın zaman kullanılan her şeyin (ve insanın) nesne olarak tanımlanması çabaları. Hareket eden ve kullanılan her şey bir merkeze bağlanacak.
- diyecevaplandı (01.07.23 19:13:27)
@orpheus
Evet, cevher, hammadde gibi örnekler verdim çünkü tarım ürünlerine kıyasla bunlar bana daha sonlu kaynaklar gibi geliyor. Uzun süre iş görseler de mesela metal yok oldu mu gidiyor ya da mesela yakacak odun bunca insana nasıl yetişiyor?
Tarım ürünleri, teknoloji ve teknikler sabit kalsa dahi üretim arazisini artırınca elde ettiğin de artıyor. Böylece de daha fazla insan ve hayvan besleme imkanın oluyor.
Aslında benim aklımın almadığı insanın dünyayı değiştirme hızı galiba. Gezegen ölçeğinde bakarsak göz açıp kapayıncaya kadar geçen sürece çok büyük ve radikal değişimlere sebep olduk. Mesela dinozorlar milyonlarca yıl yaşamış canlılar, biz onların %1 kadar dünyaya hakim olsak kim bilir neler ortaya çıkartabiliriz. Oysa yazılı tarihimiz bile çok kısa. Tüm bunlar bana garip geliyor...
Evet, cevher, hammadde gibi örnekler verdim çünkü tarım ürünlerine kıyasla bunlar bana daha sonlu kaynaklar gibi geliyor. Uzun süre iş görseler de mesela metal yok oldu mu gidiyor ya da mesela yakacak odun bunca insana nasıl yetişiyor?
Tarım ürünleri, teknoloji ve teknikler sabit kalsa dahi üretim arazisini artırınca elde ettiğin de artıyor. Böylece de daha fazla insan ve hayvan besleme imkanın oluyor.
Aslında benim aklımın almadığı insanın dünyayı değiştirme hızı galiba. Gezegen ölçeğinde bakarsak göz açıp kapayıncaya kadar geçen sürece çok büyük ve radikal değişimlere sebep olduk. Mesela dinozorlar milyonlarca yıl yaşamış canlılar, biz onların %1 kadar dünyaya hakim olsak kim bilir neler ortaya çıkartabiliriz. Oysa yazılı tarihimiz bile çok kısa. Tüm bunlar bana garip geliyor...
- burka (01.07.23 19:24:29)
1
