[]
Yasama yürütme ayrımı üzerine teknik soru
Normalde düşününce yasama organının üyelerini oluşturan politik partinin başı aynı zamanda yürütmenin de başı olarak seçiliyorsa bu iki organ arasındaki ayrım çok ince çizgilere dönüşmüyor mu?
Bizde eskiden de böyleydi bu mesela. En çok oyu alan partinin genel başkanı aynı zamanda yürütme organındaki en yetkili isim oluyordu. E yasama organını oluşturan vekiller de kendi partisinin üyeleri zaten... Şimdiyse doğrudan yürütmenin başındaki kişi olabiliyor.
Bu olay dünyada da böyle mi? Atıyorum mesela Joe Biden aynı zamanda demokrat partinin başkanı mı yoksa parti başkanı farklı biri mi? Diğer ülkelerde durum nasıl? Mesela Fransa ya da başka ülkeler?
Yani mantıken parti başkanlarının yürütme organına aday olması yasayla engellenmiş olmalı gibi geliyor bana.
Çok bariz bir konu gibi ama nedense bu zamana kadar hiç üstüne kafa yormamışım.
Bizde eskiden de böyleydi bu mesela. En çok oyu alan partinin genel başkanı aynı zamanda yürütme organındaki en yetkili isim oluyordu. E yasama organını oluşturan vekiller de kendi partisinin üyeleri zaten... Şimdiyse doğrudan yürütmenin başındaki kişi olabiliyor.
Bu olay dünyada da böyle mi? Atıyorum mesela Joe Biden aynı zamanda demokrat partinin başkanı mı yoksa parti başkanı farklı biri mi? Diğer ülkelerde durum nasıl? Mesela Fransa ya da başka ülkeler?
Yani mantıken parti başkanlarının yürütme organına aday olması yasayla engellenmiş olmalı gibi geliyor bana.
Çok bariz bir konu gibi ama nedense bu zamana kadar hiç üstüne kafa yormamışım.
Sorunun cevabı, Siyasi partiler kanunundaki çarpıklıkta.
Parti içi demokrasinin olmaması ve Lider sultasıyla açıklanabilir.
Siyasi parti Ana hatlarıyla aynı görüşte olan kişiler tarafından oluşturulur. Milletvekillerinin herbiri ana hatlarıyla bir siyasi partiye aidiyet duyan ama kendi görüşü olan insanlar olmalıdır.
Ancak, Milletvekili olabilmeleri Lider sayesinde ve bir sonraki dönem de Milletvekili kalabilmeleri Liderin iki dudağı arasında olduğu için, kendi görüşlerini Lider kararına peşkeş çekmektedirler.
Böyle olunca Yasamada çoğunluğun başında olan kişi aynı zamanda Yürütmenin başı olduğu için ve vekiller hür iradeleriyle oy kullanamadığı için ortada ne kuvvetler ayrılığı kalmakta ne de Demokrasi.
Bu eskiden de böyleydi. Şimdi de böyle.
Parti içi demokrasinin olmaması ve Lider sultasıyla açıklanabilir.
Siyasi parti Ana hatlarıyla aynı görüşte olan kişiler tarafından oluşturulur. Milletvekillerinin herbiri ana hatlarıyla bir siyasi partiye aidiyet duyan ama kendi görüşü olan insanlar olmalıdır.
Ancak, Milletvekili olabilmeleri Lider sayesinde ve bir sonraki dönem de Milletvekili kalabilmeleri Liderin iki dudağı arasında olduğu için, kendi görüşlerini Lider kararına peşkeş çekmektedirler.
Böyle olunca Yasamada çoğunluğun başında olan kişi aynı zamanda Yürütmenin başı olduğu için ve vekiller hür iradeleriyle oy kullanamadığı için ortada ne kuvvetler ayrılığı kalmakta ne de Demokrasi.
Bu eskiden de böyleydi. Şimdi de böyle.
- Mirket
(01.06.23 15:16:58)
yürütme organının başı aynı zamanda yasamanın başı değil ki.
yürütme organı hükümet yani bakanlar kurulu, bunun başı da başbakan veya bizim şimdiki sistemde cumhurbaşkanı.
yasama ise meclis yani tbmm. meclis başkanı yasamanın başkanı değil, toplantıları yöneten idari bir başkan. mecliste partiden dolayısıyla parti başkanından bağımsız karar almak da mümkün, bakınız 1 mart tezkeresi.
ayrıca mecliste çoğunluğu olan partinin tek başına hükümet kurma yeterliliğini sağlayacağının da garantisi yok, bakınız koalisyonlar dönemi. mecliste azınlıkta olan partiler bir araya gelerek yasamayı yani hükümeti kurabilir.
tabi bizde lidere biat kültürü olduğundan, parti lideri ne derse meclisteki o partili milletvekilleri de onun sözünden çıkmıyor, o ayrı mevzu. bunu engellenmenin yolu yasak koymak değil siyaset kültürünü değiştirmek sanki.
yürütme organı hükümet yani bakanlar kurulu, bunun başı da başbakan veya bizim şimdiki sistemde cumhurbaşkanı.
yasama ise meclis yani tbmm. meclis başkanı yasamanın başkanı değil, toplantıları yöneten idari bir başkan. mecliste partiden dolayısıyla parti başkanından bağımsız karar almak da mümkün, bakınız 1 mart tezkeresi.
ayrıca mecliste çoğunluğu olan partinin tek başına hükümet kurma yeterliliğini sağlayacağının da garantisi yok, bakınız koalisyonlar dönemi. mecliste azınlıkta olan partiler bir araya gelerek yasamayı yani hükümeti kurabilir.
tabi bizde lidere biat kültürü olduğundan, parti lideri ne derse meclisteki o partili milletvekilleri de onun sözünden çıkmıyor, o ayrı mevzu. bunu engellenmenin yolu yasak koymak değil siyaset kültürünü değiştirmek sanki.
- halanne (01.06.23 15:24:55)
1
