Ekşi Duyuru

AKP kaybederse ve gelen iktidar yabancılara konut satışını yasaklarsa fiyatlar gerçek rakamlarına iner. Çünkü şuan ev fiyatlarında kime ne saplarsam o kardır kafası var. İzmir özelinde söyleyeyim ev fiyatlarında 3 milyonlar 10 milyonlar havalarda uçuşuyor. Bir çogunun da o fiyattan satışa koyduğu evleri elinde patladı. 7 ay önce 6 milyondan ilana koyulan ve benim favorilere ekledigim ev şuan 2.800 milyona kadar düştü. Bana kalırsa gerçek fiyatı o bile değil. Ama işte bir yabancı bulurum saplarım derdinde adam.

Nereden bakıyorsun bilmiyorum ama 1 milyona 3 büyük şehirde varoş mahallesi dışında ev yok.

Ev fiyatlarının kısa zaman içinde düşeceğini sanmıyorum. O dediğiniz olsa bile uygulanması yıllar alır

Çok bilinmeyenli bir problem:)

Öncelikle ev fiyatlarının bu seviyelerde olmasının yabancılarla çok alakası olmadığını düşünüyorum çünkü verilere göre yabancı konut satış oranı %4 civarındaymış. hadi %10 olsun yine bu kadar etkileyemez gibi. Yılda 1,6 milyon civarında konut satışı olmuş 2022'de yaklaşık. Yani tahminen 60-70bini yabancılara satılmış. Yani bunları denklemden çıkartınca bile sayıyı çok etkilemiyorlar. TAbii ben bunu aşağıdaki istatistiklere göre yorumluyorum.
www.bloomberght.com:~:text=Yabancılara%20yapılan%20konut%20satışları%202022,konut%20satışı%20ile%20İstanbul%20aldı.

Piyasa hiç bunlara göre fiyatlanmayabilir. Ama yine benim şahsi görüşüm, ev fiyatlarındaki artışın hiçbir rasyonele dayanmadığı yönünde. Yani yurtdışında gördüğüm her şehirde belli bölgelerde metrekare fiyatları aşağı yukarı bellidir. Sen aynı semtte aynı nitelikte evleri aynı fiyata alabilirsin.

Şimdi bizde mesela aynı site içinde benzer niteliklte, aynı metrekarede 2 ev açıyorum. Linkini de bırakayım:
www.sahibinden.com

Oturup metrekare fiyatlarına bakarsanız, arada çok komik farklar var.
Birinin m2 fiyatı 120bin, diğerinin m2 fiyatı 66 bin.

Başka bir bölgede, aynı metrekarede, aynı nitelikte ve iç dizaynda 2 daire var.
Biri 1milyon 750, diğeri 2 milyon 750... Daha farklı bir bölgede yine site içi 2 villa, biri 6 milyon istiyor, diğeri 18... Evlerin içleri metrekareleri falan aynı.

Bu şunu gösteriyor, bu piyasada fiyatlamalar hiçbir rasyonelle yapılmıyor. Adam evine bakıyor diyor ki burası en az 2 milyon eder... Ertesi gün yan komşsunu bakıyor "bu 2'ye satıyorsa bizim evin boyası daha kaliteli, bizimki 3 eder"....

Yabancı etkisi ancak şöyle olabilir, adam bu fiyatı düşünürken "ya belki piyasayı bilmeyen bi yabancıya denk gelir ona ittiririm bu fiyattan" diyebilir.

Böyle bir piyasada hiçbir mantıklı iniş ya da çıkış beklemem ben:)

Özellikle bizde insanların tek bildiği yatırım aracı gayrimenkul olduğu için, herkesin de malı kendine kıymetli olduğu için kimse evinin fiyatının aşağı düşebileceğine inanmak istemiyor. O yüzden fiyatlar sürekli yukarı çıkma eğiliminde.

Ha burada esas konu şu: herkes evine istediği fiyatı çeker ama satabiliyor mu ya da kaçtan satıyor? Onlara bakmak lazım.

Bunu uzun uzun anlattım çünkü piyasada mantıklı bir fiyatlama beklememek lazım. Vaktiniz varsa oturur bir semtin ortalama metrekare fiyatını hesaplar, ona göre değerlendirirsiniz evler ucuz mu değil mi?

Nakit konusu ise ayrı bir konu. Bu enflasyon ortamında ucuz kredi alabiliyorsanız, nakitin tamamına dokunmadan ucuz krediyle ev alıp, eldeki nakiti de yıllık getirisi enflasyonunda çok üstünde olan birkaç fona ve benzeri yatırım araçlarına dağıtmak bir taşla 2 kuş vurmayı sağlayabilir.

Hem ucuz kredi alarak evi çok uyguna almış olursunuz, hem de elinizde kalan nakiti de bir yandan işleterek oradan da kazanmış olursunuz.

Ha ben fonmuş, eurobondmuş bunlarla uğraşamam derseniz, eldeki nakiti peşinat yapıp biraz borçlanarak ev almayı da düşünebilirsiniz.

1 milyona trink ev bulmak kolay olmayabilir piyasada en azından büyük şehirlerde.
Ama küçük şehirlerde hiç borçlanmadan da nakit ev almak mümkün olabilir bu fiyata. Ama dediğim gibi burada kredi faizi belirleyici. Yani ucuz kredi çıkıyorsa, krediyi çekip eldeki nakiti ayrı değerlendirmek de bir seçenek.

İşin sonunda biraz hesap kitap bakacaksınız. Size en uygun gelen neyse kararı siz vereceksiniz. Kimse size yatırım tavsiyesi veremez şunu yapın diye yasak zaten. Burada yazılanlar da bir yatırım tavsiyesi değil, bilgilendirme diyelim.

Umarım yardımcı olmuştur. Kolay gelsin, kazançlı bir yatırım olur inşallah sizin için.

Gözüne kestirdiğin bir ev varsa,
Deprem sonrası yapılmış ise,
Kirasıyla 15-20 senede kendini amorti edebiliyorsa (Bu satırı büyük harfle yazacaktım)

Hiç düşünmeden al.

Yalnız, ben senin yerine olsam, ev alacaksam ve yıllık %20'ye (hatta %25) kadar faizli kredi bulabiliyorsam. Mümkün olduğunca fazla kredi kullanarak alırdım evi. Paranın kalanı olursa da yıllık getirisi %8 üstü bir eurobond alırdım.

@anten, ev fiyatlarını sadece yabancıya satış etkilemiyor ki. Yabancıya yapılan kiralamalar da fiyatı arttırıyor. mevcut hükümetin sürekli kredilerle desteklemesiyle de artıyor. dövizi baskılaması nedeniyle de artıyor.

öncelikle, 1 milyon "tl" olarak bakıyorsan fiyat düşmez bence.

Çünkü potansiyel senaryo bence şu: doların artması muhtemel ama ev 1.5m ise 3m olmayacak 2m olacak. Bu sebeple şimdi 100 bin dolar olan ev 80 bin dolara düşecek. Ama elinde 1m TL olan kişi yine ev alamayacak.

Seçim sonrası döviz düşer fikri mantıksız değil ama ortak düşünce şu an doların 18,8'de zorla tutulduğu. Kaçtan kaça düşecek bu belirsiz.

Anadan babadan ev kalacaksa ev almak şu şartlarda gereksiz. Bir de 1 milyona cidden ev yok. Araba parası oldu artık o.

oturmak için gerekiyorsa tabi ki alınır. yatırım için iyi zamanlama değil.

Valla açıkçası ben bu ülkede bir şeyin fiyatının gerçekten düştüğünü görmedim. Bu dediğim ev-araba-altın-dolar her şey için geçerli.

Şu gerçeği bilmek lazım biz her zaman çift hane enflasyonla yaşayan bir ülkeydik. Ama şimdi >%50 enflasyonla yaşıyoruz. Yani demem o ki ekonomi toparlamaya başlasa bile en fazla bu fiyatlar yerinde sayacak veya daha az zamlanacaktır. Çünkü yeni fiyatların piyasası oluştu bile. Ve bu şeyler modası geçen insanların vazgeçebileceği şeyler değil (ev-araba vs) insanlar bunları her zaman alacaklar. Çünkü ihtiyaç her zaman olacak.

Son olarak ytd

Ev fiyatlarının düşeceğini sanmam. Bu ortamda sıfır ev için 1,2den ikinci el için 1,29dan kredi cekmek bedava. Krediden korkmayın aldığınız yanınıza kar kalır.

1 milyona ev falan yok. 1 milyonu peşinat yapıp 3 milyon da kredi çek 0.69 ile, oturacağın güzel bir ev al. Yatırım diyorsan, ev almak ilk üç seçenekte bile olmamalı. 1 milyonu 1 eve bağlayıp oradan nasıl bir gelir elde etmeyi bekliyorsun ki?

yatırım için neden alınmaz onu anlamadım açıkcası ben, temmuz 2020’de projeden yatırımlık daire aldık inşaattan 900 bin tl’ye, hala daha taksidini ödüyoruz evin bitmesine 1 sene civarı kaldı ve aynı projeden evler 4 milyona gidiyor şu an. isteyen dolar kuru şu bu diyerek de bakabilir ne getirmiş götürmüş.

yatırım için de dünyanın her yerinde olduğu gibi gayet de alınır, ama şu an mı? işte onu bilemiyorum. 900 bin tl’yi 1+1’e verirken o paraya 1+1 mi olur delirdiniz mi diyen çoktu 2.5 sene önce bize, şimdi durum malum. keşke imkan olsaymış da 1 tane daha alsaymışız.

siyaset rüzgarına kapılıp hareket edersen çok üzülürsün.
iktidar değişse enkaz devraldık diye yine her şey zamlanacak çünkü ekonomide güven kazanmak zaman alır. Piyasanın gözlemlemesi gerekecek o yüzden hiç bir şey düşmez ve artış yönünde seyreder.
ha iktidar aynen kalırsa da doları dizginlemeyecekleri ve salacakları artık sağır sultan bile biliyor.
sözün kısası bugün almaya gücün yetip te almadığımız her şey için ileride pişmanlık duyacağız. tek gerçek.

@hayati cozemeyen adam,

Biz de (ailem daha doğrusu) o şekilde bir hayli kâra geçtik, aktiflerimiz de çoğalıyor doğrudur. Bu da bir yatırım türü elbette, daha garantici bir bakışla. Eşeğin aklına karpuz kabuğu düşürmek gibi olmasın ama bir milyonla daire almaktansa üç tane ev kiralayıp mal sahibine de bir güzellik yaparak (burası şahsi yeteneğe kalır biraz) alt kiracılık hakkı eklerim sözleşmeme, akabinde o üç daireye 150’şer bin harcayıp daireleri premium bir hale getirip günlük 1500 liradan kiralarım; hadi operasyon yükü az olsun diye aylık 30 bin liradan kiralayalım. Biraz bu kafada yaklaşıyorum ben ama elbette direkt alıp parayı bağlamak da bir opsiyon.

@hayati cözemeyen adam

Onun sebebi şu, iktisadi olarak bir gayrimenkulun değer kazanması için, birçok farklı konuda rasyonel sebepler lazım.

bölgenin sosyoekonomik seviyesinin yükselmesi (istanbul fikirtepe gibi)
bölgeye yatırım gelmesi (bir üniversite, hastane, avm, sanayi bölgesi vb)
bölgenin altyapısının güçlenmesi,
bölgenin kuvvetli bir ulaşım ağına kavuşması (metro, metrobüs, tren vb.)
Ya da çok talep gören bir bölgede arzın oluşmaması lazım...

bu kriterler önemli. Ya da...

Sizin durumunuzdaki gibi, henüz daha proje aşamasından alınması gerekir. Daha ortada proje yokken inşaat firması evi daha ucuza satar ki önden sermaye oluştursun. Bina tamamlandıkça fiyatları artırır. Zaten toplam fiyatlamayı bunu planlayarak yapar.

Yani ancak bu kriterler sağlanırsa, evin fiyatının yükselmesi beklenir.

Türkiye'de ise hiçbir gayrimenkul fiyatı böyle belirlenmiyor şu anda. Tamamen "kafamıza göre" bir piyasa söz konusu. Yukarda 3 örnekte de verdiğim gibi, aynı site içinde aynı tipte aynı metrekarede evler arasında bile metrekare fiyatı 2 katına kadar değişebiliyor. Bunun hiçbir mantıklı açıklaması yok.

İşte o yüzden yatırımın değerinin tam ölçülemediği bir piyasada yatırım yapmayı birçok rasyonel yatırımcı mantıklı bulmuyor.

Sizin örneğiniz farklı. Siz projeden almışsınız. Projeden 900'e alınan evin fiyatı şu an 4 milyona çıkabilir. Enflasyon etkisi olmadan hesaplanınca neredeyse %400 artmış fiyat. Ama asıl soru, bitmiş projeden 4 milyona alınan evin 3 sene içinde %400 artıp artmayacağı. Ha bu arada sizin örneğinizde 4 milyon satış rakamı olabilir ama, 4 milyona satın alan var mı bunun da araştırılması gerekebilir.

Çünkü şu an bizim gayrimenkul piyasamız düşündüğümüz kadar kârlı olsaydı, amerikalı, avrupalı yatırım firmalarının istanbul'da bir tane bile ev bırakmaması gerekirdi. Yabancı inşaat firmalarının şantiyelerinden geçilmemesi gerekirdi. Ama öyle bir durumda yok. Ben senden alıyorum 4 milyona. 1 sene sonra ilan koyuyorum 8 milyona, o ilandan alan adam ilan çıkıyor 20 milyona. Kendi kendimize birbirimizin parasını çarpıyoruz şu anda:) İstanbul'daki ev de %400 artıyor. Bi bakıyorsun yozgat'ta önümüzdeki 50 yıl aynı kalacak mahalledede adam %400 artırıyor fiyatı.

Bu arada sektörel raporlara bakınca da ortalama fiyatlarda aslında bizim konuştuğumuz kadar artışlar yok. Yani bölgesel belli bölgelerde ivmeler var ama genel ortalama reel satışlara yansıyan ortalamalar aslında bu kadar yüksek de değil. En azından enflasyon seviyesiyle ilerliyor.

Demin de dediğim gibi sizin örneğiniz, kazancınız projeden aldığınız için. Şimdi 4 milyona alanlar 3 sene sonra bu kadar kazanabilecek mi? Bir de son 3 sene çok enflasyonist ve piyasaların delirdiği bir dönem. Enflasyon sakinlerse seçim sonrası, 4 milyona alan adamların evleri belki bu kadar hızlı değerlenmeyecek.

Gayrimenkulu tercih etmeyen yatırımcıların bir diğer sebebi de şu, tüm yumurtaları aynı sepete koymak istememsinden. Yani enflasyon ve fiyatlar sakinlerse, tüm sermayesini bağladığı yatırım elinde patlayabilir diye korkuyor. bunun yerine yatırımı ve riski bölüyor. Fon, hisse, eurobond vb gibi dağıtıyor.

Son 3 yılda gayrimenkul fiyatlarından çok daha hızlı ve büyük yükselen fonlar var mesela. Ya da hisseler, üstelik temettü de veriyor aynı kira gibi. Adam diyor ki ben tüm parayı tek mala bağlayacağıma dağıtayım.

Gayrimenkul elbette iyi bir yatırım aracı olabilir, ama satın alma şartları, piyasa koşulları, bölge potansiyeli vs çok iyi değerlendirilmeli.

Mesela, elinde nakiti yoktur. Ucuz kredi denk getirir. Onunla bir anda mal sahibi olur. 2 sene sonra kredinin geri ödemesi atıyorum 3 milyonsa, evi 5 milyona satar. krediyi kapatır 2 milyon nakiti olur bir anda. Bu adam elinde parası yokken para kazanmış olur. Mesela önceki kredi indirimlerinde bunu yapan çok oldu.

Ama şimdiki kredi fırsatlarında belli bir süre satış engeli var galiba emşin değilim ama bakmak lazım.

MEsela aynı dönemlerde nakitini eve bağlayanlar, mesela 2010-2015 civarı ev alanların bir bölümü evlerin fiyatları arttığı halde, döviz ve altın fiyatlarının gerisinde kaldığını gördü.

duyuru sahibinin sorusunun cevabı bu yüzden biraz muğlak.

Ama ev almayacaksa da parasını tl olarak değil yine bir yatırım olarak saklaması enflasyona karşı korumak adına iyi olabilir.

Yani aslında piyasayı iyi koklayan her zaman kazanıyor. Ama maalesef türk insanında ev her zaman kazandırır gibi bir algı var. O yüzden evinin değerinin düştüğünü kabullenemiyor kimse düşüşlerde.

@anten bilgiler için teşekkür ederim, demek istediğim genel olarak “ ev yatırım aracı değildir “ çok doğru gelmiyor bana. bugün çoğu metropolde insanlar yatırım için ev alıyor. canlı kanlı örneği olarak arkadaşımın kayınbabası londra’dan 2015’de £350.000 e aldığı evin şuan piyasa değeri £550-600 civarı. londra, paris, amsterdam gibi metropoller çok ayrı tabii ki ama, türkiye’de de uygun fiyata güzel ev alınırsa gayet yatırım olabilir onu demek istedim. borsa gibi yani, doğru kağıda doğru zamanda girersen değerlenir, ya da batıradabilir. ev tabii ki getiri / risk olarak daha azdır ama mantık aynı gibi sanki. 1 milyona olur mu tabi orası ayrı, bence bugünün şartıyla olmaz..