[]
ozgur irade var mi?
sanki gunluk hayatta verdigim hic bir karari kendim vermiyormusum, gibi. beynimdeki kimyasallar durumu toplumsal/dini/siyasi/evrimsel/kisisel travmalarim vs yonlerden hizlica tarayip bana neyse en dogrusu onu yaptirtiyor gibi. bir kararin tamamen ozgur irademle alindigina nasil emin olabilirim? bu munkun mu?
yahu bulamadım, bulursam editleyeceğim, "free won't" gibi bir şey vardı. Bir deney. aslında siz bir karar almadan önce örneğin elinizi kaldırmandan hatta bunu düşünmeden önce vücudunuzda kimyasallar harekete başlıyor.
bulduğumda editleyeceğim.
(bkz: libet experiment)
www.youtube.com
bir okuma olarak vermiştim cevabı. soruya cevap olmayacağı belli araştırılacak yeni bir fikir olarak fakat alttaki cevabı görünce hak verdim bence de libet deneyindense "fularsız entellik" evet. askdjalksdjalskdjla. sabır ya.
bulduğumda editleyeceğim.
(bkz: libet experiment)
www.youtube.com
bir okuma olarak vermiştim cevabı. soruya cevap olmayacağı belli araştırılacak yeni bir fikir olarak fakat alttaki cevabı görünce hak verdim bence de libet deneyindense "fularsız entellik" evet. askdjalksdjalskdjla. sabır ya.
- sparkle kiddle
(19.01.23 19:07:30 ~ 19:46:41)
Yahu libet deneyi cok meshur da bu bir seyi gostermez. Yani elini kolunu kaldiracak olmanin 1-2 saniye onceden tahmin edilebilecek olmasi benim hayatimla ilgili ne tasarladigimda soz sahibi olmadigim anlamina gelmiyor.
Baslangic icin spotify'da fularsiz entellik'in 10 bolumluk ozgur irade serisini oneririm.
Evet, bir ton seyin etkisinde kaldigimiz muhakkak ama henuz bilimsel veriler cok yeni, kimse bir cevapta mutabik degil.
Bir ara bundan dolayi, yok diye dusunup depresyona girmistim ama zamanla gecti neyse ki, bilgiyi de geri plana attim.
Baslangic icin spotify'da fularsiz entellik'in 10 bolumluk ozgur irade serisini oneririm.
Evet, bir ton seyin etkisinde kaldigimiz muhakkak ama henuz bilimsel veriler cok yeni, kimse bir cevapta mutabik degil.
Bir ara bundan dolayi, yok diye dusunup depresyona girmistim ama zamanla gecti neyse ki, bilgiyi de geri plana attim.
- ahm1
(19.01.23 19:15:59)
Fularlı entelliği dinlerseniz göreceksiniz ki şaka şaka.
Libet +1
Üzerine bonus: bilinçaltımıza oynarsak özgür irade üzerinde bir miktar kontrol sağlanabilir gibi geliyor. Çünkü düşüncelerimiz duygularımızı ve hareketlerimizi şekillendiriyor. Düşünce yapımızı değiştirebilirsek -ki çok zor- bir şeyler mümkün gibi.
Libet +1
Üzerine bonus: bilinçaltımıza oynarsak özgür irade üzerinde bir miktar kontrol sağlanabilir gibi geliyor. Çünkü düşüncelerimiz duygularımızı ve hareketlerimizi şekillendiriyor. Düşünce yapımızı değiştirebilirsek -ki çok zor- bir şeyler mümkün gibi.
- ruhen hastayim ben (19.01.23 19:53:28)
fularsız entelliğin 10 bölümünü dinleyip vakit kaybetmeyin. bu kadar çöp bir içerik yok çöp kutunuz dışında.
imdi bilinçaltı diye bi şey yok bu bir.
bedeniniz (beynindeki kimyasallar) ve "siz" arasındaki ayrım nedir bu konuda kafanızın karışık olduğu belli. bedeninizden bağımsız bir "siz" yoksa zaten sorun yok. varsa o nedir ve neden bedenin sözünü dinlemek zorundadır? her tuvaletiniz geldiğinde koyvermediğinize göre...
imdi bilinçaltı diye bi şey yok bu bir.
bedeniniz (beynindeki kimyasallar) ve "siz" arasındaki ayrım nedir bu konuda kafanızın karışık olduğu belli. bedeninizden bağımsız bir "siz" yoksa zaten sorun yok. varsa o nedir ve neden bedenin sözünü dinlemek zorundadır? her tuvaletiniz geldiğinde koyvermediğinize göre...
- sert siyah krom (19.01.23 20:00:13)
İlk defa bilincalti yok diyen birine rastliyorum.
Libet icin sunu soylicektim, unutmusum: el kol kaldirmak zaten otomatik yaptigimiz hareketler. Tek basina bu deney hicbir seyi gostermez.
Libet icin sunu soylicektim, unutmusum: el kol kaldirmak zaten otomatik yaptigimiz hareketler. Tek basina bu deney hicbir seyi gostermez.
- ahm1 (19.01.23 20:06:18)
bilincalti yok da (turk psikologlar pek kizar bu yerlesmis ama yanlis tabire) bilincdisi yok demek baya sacmalamak geldi bana da.
edit: fularsiz konusundaysa katiliyorum, 140journos'nun podcast versiyonu, ortaya bir seyler derleyip sacip kaciyor.
edit: fularsiz konusundaysa katiliyorum, 140journos'nun podcast versiyonu, ortaya bir seyler derleyip sacip kaciyor.
- tantavizisyon (19.01.23 20:07:24 ~ 20:11:51)
bilinçaltı ile bilinçdışını aynı şey olarak kullanıyorum, kelimelere çok takılmayalım: tureng.com
fularsız konusunda da: 140 journos'u hiç sevmem, kötü oldu o örnek ama "bir şeyler derleyip saçıp kaçıyor" demişsiniz de işte o derlediği şeylerin içinden sağlıklı bilgileri ayırt etmek de sizin elinizde. başka nerede bu kadar derlenmiş şey bulacaksınız? "adam her konuda doğruya ulaşıyor, dinleyin, hangi kanaate varıyorsa o doğrudur" demiyorum zaten.
fularsız konusunda da: 140 journos'u hiç sevmem, kötü oldu o örnek ama "bir şeyler derleyip saçıp kaçıyor" demişsiniz de işte o derlediği şeylerin içinden sağlıklı bilgileri ayırt etmek de sizin elinizde. başka nerede bu kadar derlenmiş şey bulacaksınız? "adam her konuda doğruya ulaşıyor, dinleyin, hangi kanaate varıyorsa o doğrudur" demiyorum zaten.
- ahm1 (19.01.23 20:18:17)
bence freud'u ilk defa gören yoktur..
freud'un kendisi "bilinçaltı" terimini önce kullanıp sonra herkesin yanlış anlamasından ötürü kullanmayı bırakmıştır. "bilinçdışı" demiştir. sonradan bu terimin de anlamının belirsiz olduğu için kullanılmaması gerektiğini düşündüğünü açıklamıştır. zaten bugün freud'un düşünceleri içinde (evet, zihnin işleyişinde bilinç olmadan işleyen bir şeyler de var) dışında kabul gören yok gibi. rüya tabirleri eskiden gazetelerin 20 kupona verdiği rüya tabiri kitaplarıyla aynı düzeyde görülüyor. cinsellik konusunda da psikoloji/psikiyatriden çok edebiyatçılar ve filimciler onun fikirlerini birer şablon olarak kullanıyor.
freud'un kendisi "bilinçaltı" terimini önce kullanıp sonra herkesin yanlış anlamasından ötürü kullanmayı bırakmıştır. "bilinçdışı" demiştir. sonradan bu terimin de anlamının belirsiz olduğu için kullanılmaması gerektiğini düşündüğünü açıklamıştır. zaten bugün freud'un düşünceleri içinde (evet, zihnin işleyişinde bilinç olmadan işleyen bir şeyler de var) dışında kabul gören yok gibi. rüya tabirleri eskiden gazetelerin 20 kupona verdiği rüya tabiri kitaplarıyla aynı düzeyde görülüyor. cinsellik konusunda da psikoloji/psikiyatriden çok edebiyatçılar ve filimciler onun fikirlerini birer şablon olarak kullanıyor.
- sert siyah krom (19.01.23 20:22:05)
Seçimler sabit kalsa dahi ( ki her zaman yeni seçenek eklemek mümkün farkındalık ile) seçeneği neden seçtiğimizi bilmek ve bu seçimi isteyerek yapmak özgür irade bence. Otomatik tepkiler yerine Kişisel ihtiyaçlara göre seçim yapıyor olma özgürlüğüne sahip olmak aynı seçimi yapabilme ihtimalini değiştirmez. Kendini tanıyıp sevip içinden gelen seçimi yapmak en mantıklısı, hayat bizim ve bir sonu var, bence eğlenceli olanı seçmeliyiz her zaman.
- hasmetizm 2046 (20.01.23 10:24:02)
Bu arada evrim agaci'nda bir yazi okumustum, cok iddialilar bu konuda, ozgur irade yok diyorlar. Gerci onlar her konuda "bunun kesin dogrusu budur" seklinde konustugu ve goruslerini empoze etmeye calisiyor gibi geldigi icin ben de onlara karsi pek sempatik bakamiyorum.
- ahm1 (20.01.23 16:44:49)
1
