Ekşi Duyuru

6. bir de şuan yıkatmaya vs. götürmek mantıklı mıdır? yoksa güvenini yitirir miyiz? bunun için doğru zaman nedir?

1. yanlış yönlendirmeyeyim böyle bi şey varsa, ama ben duymadım. hatta ilk veterinere götürüp şöyle bi muayene edilse daha iyi olur sanki.
2. gençlik aşısını olmuş mu? olmamış varsayıp tüm aşıları sıfırdan yaptırmıştım ben (1 ve 1,5 yaşlarında sahiplendiğim iki köpek için). gençlik hastalığı bulaşıcı olduğundan dışarı çıkarmanız sakıncalı olabilir. en iyisini yine veteriner bilir, aşılarını yapar sizi yönlendirir.
3. sabah akşam mama iyidir. hemen peşinden olması şart değil öncesinde çıkarıyorum ben örneğin. gece boyu su içiyor, çişi olmuş oluyor ya da gün boyu su içiyor. hatta günde üç kez çıkarıyorum sabah akşam ve gece. ilk başlar evde kazalar olabilir. çünkü hiç eğitimi yok. tuvaletini yapınca hayır diyip yanlış bi şey yaptığını öğretin ve hemen dışarı çıkarın, ya da aşılardan önce çıkarmayacaksanız evde tuvalet için hazırladığınız yere götürün. doğru yere yaptığında sevin ya da mama verin, davranışı pekişir böylece. ama ceza vermeyin. bu sefer sizin gözünüzün önünde yapmanın yanlış olduğunu düşünüp gizli kuytu köşelere siz görmeden yapabilir. bi de ödül ya da hayır deme işini o an yapmanız lazım. olay üstünden geçmiş siz sonradan görmüşsünüz mesela, niye kızdığınızı anlamıyor. ya da niye ödül verdiğinizi. her durum için bu geçerli tuvalet dışında da.
4. su hep önünde olsun. özellikle yazın çok su içmek isteyecek zaten. tuvalet saatlerini öğrendikçe ona göre kendini ayarlar tuvaletini tutar merak etmeyin. ama susuz bırakmayın yazık.
5. sizin düzeninize bağlı bu da. bizde her yer serbest her yerde takılıyorlar. mutfağımız eskiden ayrıyken oraya girmeleri yasaktı, ama şimdi salon mutfak birleşik o kural da kalktı. merdivenden korkuyor şapşikler alışır merak etmeyin :)
6. aşılardan önce yıkamayın, veteriner bi şey olmaz derse yıkayın. güven konusunda da uzun vadede kazanırsınız zaten şimdi her şey yeni ona, alışması için süre lazım. ama en nihayetinde sürü hayvanı bu, sizi sürü lideri görecek (davranışsal sorunu olmadığını ve onun üstünde otorite kurduğunuzu varsayıyorum) ve güvenecek huzurlu bir ortam sağladığınız sürece.

köpeğe yaklaşım açısından şu kitap çok işime yaramıştı: i.dr.com.tr

Hayırlı olsun, yepyeni hayatınız başlıyor.
Köpek davranışı konusunda pek çok birbiriyle zıt fikir var, bu dünyaya girdiğimde çok şaşırmıştım. Aynı çiftlikte çalışan bir eğitmenin söylediğiyle diğerinin söylediği bile zıt olabiliyor. Böyle durumlarda bir fikri seçin ve sonuna kadar onunla ilerleyin bence.

Youtube'da Türkçe kaynak olarak en beğendiğim Köpek Koleji - Tarkan Özvardar.

1 - Veterinere götürmenin önerilmediğini duymamıştım. Veterinerdeki her işlem acı ve stres yaratan işlemler değil. Götürmenizi öneririm. Çok stres oluyor gibi görünürse acı verici bir işlem varsa onu ertelemesini söylersiniz veterinere. Aşı veya iğne olmak çoğu köpek için acı verici bir şey değil. Benzer ırkta yetişkin bir köpeğim var, iğne yapılırken dönüp bakmıyor bile.

2- Öncelikle veterinere gidin ve yolda diğer hayvanlarla da yaklaşmasın, kaldırımın sağını solunu da koklayıp kurcalamasın mümkünse.

3- Günde iki defa mama vermek çoğu insanın üzerinde anlaştığı bir doğru. Tuvalet eğitimi konusunda okuyabileceğiniz pek çok kaynak ve fikir var. Genelde önerilen ilk zamanlarda uzun süre yani tuvaletini yapana kadar dışarıda dolaşmak.

4- Suya her zaman erişimi olmalı. Suyu içtiği anda çişi gelecek diye düşünmeyin. O suyun çiş haline dönüşmesi için arada ciddi bir zaman var ve ne zaman çiş yapacağını kontrol edebiliyor.

5- Alan daraltması yapmanız çok yerinde olmuş bence. O alanı da yavaş yavaş büyütün, bir anda tüm evi açmayın derim. Mesela 5-6 güne yayın bu süreci.
Kişisel tercihlerinize bağlı ama bizim evde köpeğe yasak olan yerler; mutfak ve yatak odası. Tuvaletlere de biz yokken girmesine izin vermiyoruz ki deterjan vs. yemesi gibi bir dert gelmesin başımıza. Ayrıca bazen tuvalet kağıdı rulosunu alıp kaçıyor, parçalayıp oynuyor :)
Bazı insanlar koltuğa çıkmasına izin veriyor, bazıları vermiyor. O konuda da tercih size kalmış. Ben tamamen izin veriyorum ama şimdiki aklım olsa belki de koltuklardan sadece birine çıkmasına izin verirdim.
Birlikte uyumanın köpeğin kafasındaki otorite algısıyla ilgili bir sorun yaratabileceğini okumuştum, o yüzden ilk aylarda kesinlikle birlikte uyumadım.

6- Önce veteriner, sonra o izin verdiğinde yıkama.

Merdiven inme-çıkma bazı köpekler için alışana kadar problem oluyor. Bu konuda da internette bol bol kaynak bulabilirsiniz. Genelde onu biraz zorlamak, cesaret edemediğinde zorla adım atmasını sağlamak ve her başarılı adımı için bol bol ödüllendirmek yöntemi aklımda kaldı.

Köpeğin büyük olmasının kontrol üzerinde o kadar büyük bir etkisi yok. Bazı durumlarda küçük köpeğe hakim olmak çok daha zor olabiliyor.

Mama konusunda ilk başlarda biraz ucuza kaçmıştım. Bir ay kadar sonra 12-15 kilosu 800-900 TL civarında olan mamalardan birine geçince hem kakaların kıvamı hem de tüylerin parlaklığı düzelmişti. Şu mama en iyisidir diye bir şey de yok ama mamalar kalite kalite, birkaç deneme yapmanız gerekebilir. (Brit Care Champion - Somonlu)

Pek çok köpek sahibi size "şunu asla yapma, şunu mutlaka yap" gibi şeyler söyleyecek. Hepsini kendi akıl süzgecinizden geçirin, herkes farklı bir şey söylüyor.

ya bu arada, bugün sabah bi çimlere çıkarayım dedim, şimdi biraz içime oturdu keşke çıkarmasa mıydım diye :(
ama biocan L ve biocan DHPPI sanırım bu gençlik, ateşli hastalıklara karşı vs. bir aşıymış. o yüzden içim rahatladı, bugün veterinere götüreceğim akşam.

da şeyi farkettim; kedi ve köpeklere karşı feci triggerlanıyor.
direkt bütün vücudunu dikip saldırmaya (mı oynamaya mı bilmiyorum tabi) kalkışıyor, ben de tutuyorum.

bu triggerlanmayı engelleyebilecek bir eğitim var mı acaba? yoksa tamamen içgüdüsel olduğu için dikkat mi edeceğiz sadece?

@tchuck o trigger'ların azalması, bitmesi uzun zamanda olan işler. Bazen hiçbir zaman tam olarak bitmeyebiliyor.
Henüz 6 aylık olduğu için eğitilmeye çok müsait.
İsterseniz siz bol bol okuyarak, isterseniz bir eğitmenden yardım alarak pek çok şeyi öğretip önünüzdeki 10-15 yılı daha kaliteli geçirebilirsiniz.

vücut dilinden zamanla anlayacaksınız oyun mu istiyor yoksa saldırmak mı. cesar millan'dan öğrendiğim ve çok işime yarayan şey şu oldu. benim büyük olan köpeğim de sokak köpeklerine atarlanıyor. amanın köpek geliyo karşıdan diyip köpeğimi çekmeye başlarsam tasmanın kayışının gerilmesini anlıyor ve bi olay olacak diye saldırıya hazır pozisyona geliyor. tasmayı çekiştirmeden rahat şekilde tutarsanız durduk yere heyecanlanıp saldırgan pozisyonuna geçmez. en azından tasma yüzünden geçmez. yoksa zalim bi it olduğundan yine saldırmak istiyor benimkisi o ayrı.

1- Abartili bir yaklasim olabilir. Hayvan simdiye kadar veterinerde travmatize olmadiysa, niye veterinerde sorun cikartsin? Siz de geriliyorsaniz, birkac hafta bekleyin, sonra gidin. (Benimki her seferinde onunden gecerken veterinere girmek istiyor. Cogu köpek öyle.)

2 - Düzene oturtun bunu. 6 aylikken daha sik cikacaksiniz, daha az gezdireceksiniz. 15-20 dakika gezdirip getirin. Nicin sakinca olsun? Cok sicakta cikartmayin tabi. Lab. oldugu icin her seyi yer sokaktaki, bu konuda onu egitmeniz sart. Clicker ile calismanizi oneririm.

3- Bu soruda korkmaya basladim. Keske bir kopek sahibiyle daha onceden ayrintili konussaydiniz, biraz arastirsaydiniz :-( Mamadan bir 10-15 dakika sonra cikartin, o yasta cok tutamiyorlar tuvaletlerini. Günde bir iki kez cikartmayi unutun, umarim boyle dusunurek bu kadar genc br hayvani sahiplenmediniz... Bu yasta 4-5 kez cikartacaksiniz. 1-2 nedir? Disari cikmak sadece tuvaletini yaptirmak icin degil ki. Hayvan hareket edecek, enerjisini atacak, sizle yolda yürümeyi ogrenecek...

4- sürekli suyu olmali. digeri hayvana iskence. yaz ayinda hem de... izleyecekseniz, cok ictiginde yine bir 10-15 dakika sonra cikartin. suyu yenilemeyi, bekleyen suyu dokmeyi ve su kabini her gün düzgünce yikamayi asla unutmayin.

5- ögreteceksiniz, ama sorularinizdan bir trainer ile calismadiginizi anliyorum. youtube iyi bir arac. "otur", "yat" vs.. bu komutlari nasil ogreteceginizi hemen videolari acik ogrenin derim. clicker yine kullanilabilir burada. ped mi? niye ped? niye disari cikmiyor? fiziksel bir engeliniz yoksa asla girismeyin boyle bir olaya! köpekler yasadiklari yere, bahce de dahil buna, pislemek istemiyorlar, onlar icin rahatsiz edici bir sey bu. kakasini yemesiyle sonuclanir cünkü yasadigi yeri temiz tutmak ister! gece düzenini simdiden edinsin. siz yataga gitmeden once hep ayni saatte onu kendi kosesine yollayin. kendi basina huzurlu sekilde sessiz sakin olmayi ogrenecek. kosesine yollamadan once bir gece turu yapin. Yorulsun, zibarsin. Hep ayni saatte olsun bu. Benimki simdi saat 10 olunca kendi yatagina gidiyor ki yatagi baska odada. Basta istemedi cünkü biz her gün 10 diyince isiklari kapatip uyumuyoruz. Kapimizi kapattik. Bir iki haftada ogrendi. Bu size cok büyük bir rahatlik saglayacak. Kendi basina rahatlayamayan hayvanlar sahiplerine iskence oluyor. Kendi kosesi, sessiz sakin ve surekli onunden gecmediginiz bir yer olmali.

merdiven tehlikeli. bu yasta cok merdiven inip cikmasi iyi de degil. merdivende yaninizdan gitmesi ve sizin temponuza uymasi lazim. bunu da ogretmek mumkun.

bu arada bir eğitmenle mutlaka çalışacağım. önce şu ilk alışma dönemini sorunsuz mutlu atlatma derdindeyim sırf.

günde 4-5 kere uygunsa 4-5 kere de çıkarırım, burda soruyu sormamın temel amacı hayvanın güdülenmesiydi. 4-5 kere çıkarınca bu sefer tuvaleti konusunda ona göre mi dağıtır vs. bilmediğim için sordum.

yoksa sabah, öğlen, akşam üstü ve akşam 10 gibi tekrar tekrar çıkarabilirim.

Köpeğiniz eğer köpeklere karşı bu haldeyse buna İngilizcede leash reactivity denir. Cesar milan bu tarz konularda önerilen biri değil çünkü kendisi bir show man. Dr.oz ne kadar doktorsa o da o kadar egitmen.

Bu konularda onlarca arastirma, yazı var. Dog reactive diye ararsiniz. Reddit'te reactivedog subredditi var.
Yanlış bir şey yaparsaniz su an sadece frustrated greeter olan köpek agresif olabilir.

Aslında çok geniş bir konu bu eğitim vs. Ilk günden her odaya giriş izni vermeyin, sadece belli yerlere girebilsin. Bizim köpeğimiz ilk birkaç hafta salon dışında bir yere giremedi. Kapinin sınırında beklerdi iceri girmezdi. Sonra çalışma odasına izin verdim. Sonra yatak odasina izin verdik ama mutfağa hala giremez. Şartlandıgi için mutfak sinirinda durur.

Bu arada mama konusunda şunu demek isterim; bloat denilen bir olay var. Sebebi de yemek sonrası kosmak, aktivite yapmak (mide dönüyor). Birkaç saat içinde ölüyor hayvan müdahale olmazsa.
Köpeğinize alsa yemek sonrasi dışarı cikma yapmayin. Yemeği dışarı çıktıktan sonra verin. Çünkü unutursaniz hayvan gider koşar ederse basınız agrir.

Bir egitmen bulmaniz mantıklı olur. Çünkü köpek konusunda cok yeniyseniz oldukça zorlu bir süreç.

Ben kendi köpeğimi sabah 8, öğlen 1.5, aksam 8, gece 11 diye çıkarıyorum.