Ekşi Duyuru

TR tarihi boyunca kalan butun sivil toplum kanallari yumusak veya sert yolla tikandigindan insanlarin tepki gosterebilecegi tek sey sandik oldu. Mesela darbelerden sonraki ilk ozgur secimlere bakarsan hep askerleri cildirtacak sekilde istemedikleri insanlar secilmistir.

Peki diger yollar tikaliyken sandik niye ayakta kaldi dersen soyle diyebilirim. Turkiye devleti her ne kadar yoneteninden bagimsiz olarak Avrasya tipi otoriter bir devlet kulturune sahip olsa da geleceginin Atlantikteki demokratik ve kapitalist sistemde oldugunun farkindaydi ve en otokratik zamaninda bile demokrasicilik oynamak zorundaydi. Sonucta bugun Kuzey Kore bile oylesine secim yapiyorsa bu Atlantik sisteminin etkisidir.

Bunun disinda Turkiye'de merkez sag yillarca askeri/burokratik vesayetin etkisini kirmak ve kendine mesruiyet yaratmak icin "sandik" kavramini kutsadikca kutsadi, demokrasinin kalan butun ozelliklerini cope atip "Sayisi cok olan grubun kalan herkese istedigini dayatabildigi bir sistem" fikrini benimsedi. (Ki bunda Osmanli'dan kalma her seyi kontrol eden esas millet ve ses cikarmayip vergisini verdikce tahammul edilen yavru milletcikler anlayisinin buyuk payi vardir.)

AKP'nin de yillardir kutsadigi sandik gittikce basina bela olmaya basladi cunku su ana kadar butun mesruiyetlerini hilesiz hurdasiz sayi ustunlugu uzerine kurmuslardi. (Nerdeyse butun secimlerde bir sekilde sistemin icinde bulunmus bir insan olarak bazi ucu ucuna biten belediye secimleri haric sonucu degistirecek bir hile yasanmadigini soyleyebilirim)

Simdi gidip Azerbaycan veya Rusya gibi sandikta hile yapmasi durumunda AKP icin ciddi siyasi sikintilar var. Onlari detayli anlatamayacagim ama soyle ozetleyebilirim. Bizim Venezuela/Azerbaycan/Rusya gibi yandasimiza dagitabilecek petrol paramiz yok.

Direkt demokrasi= oy vermek eşitliğinden ziyade oy vermek= bilinçli olma algısı var. Ben bu kesime laf anlatmaktan bunaldım, sanıyorlar ki 4-5 senede bir gidip temsili bir oy attıkları zaman ülkedeki en bilinçli, sorumluluğunu yerine getiren en önemli vatandaşlar oluyorlar. Hoşlarına gitmeyen bir olay olduğu zaman da "sonraki seçimde görüşürüz" diyebilecekleri tek şey. Yahu böyle saçma bir olay olabilir mi? Senin yetki verdiğin adama karşı elindeki tek güç 4-5 sene sonra onu seçmeme hakkı ve o zamana kadar da her şeye katlanmayi bir çeşit onur gibi görüyorsun. Işte bu gerçek bir afyon gibi.

Hadi hepsini geçtim, şu oy hakkını en değerli şey olarak gören adam o oy hakkına yapılan müdahaleleri neden sindirir? Bu ülkede 2014 yılında bir büyükşehir belediyesi göz göre geceyarısı bir müdahale ile el değiştirdi bir avuç kişi dışında kimse ses çıkarmadı. 2015 yılında iktidarın bir nevi başarısız olduğu bir seçim göz göre iptal edilip yenilendi, yine ses çıkmadı. Şu referandumda efsanevi mühürsüz oy kararı çıktı yine sesler çıkmadı. En son ise bir zarfın içindeki 4 pusuladan sadece biri iptal edildi yine ses çıkmadı ve karar paşa paşa kabul edildi. Şu olaylar son 6-7 senede oldu. Tüm kararlar sindirildi ve kabul edildi.

Bunların dışında gecmis seçim dönemlerindeki elektrik kesintileri, bina boşaltmalar, doğudaki toplu oy kullanımları vs daha bir süru olay varken seçimde hile yapamaz demek de çok garip geliyor. Bunun bir üstü direkt seçimleri kabul etmiyoruz demeleridir diyecem ancak diyemiyorum çünkü yukarda yazdığım gibi onu da yapmışlar.
Hal böyleyken oy hakkını her şeyin çözümü gibi görüp oy kullanmayan kişiyi kendince küçümsemek daha da ilginç geliyor.

Kuvvetler ayrılığı olmadığı sürece tabii ki değil

Ya dümdüz virtue signalling işte.

Yaptığı (veya yapabildiği) tek şey oy vermek, oy vermeyenlere söverek etrafına "bakın ben ne kadar duyarlıyım" mesajı vermeye çalışıyor. IŞİD'li dayılarak sövmek ona bonus puan kazandırmaz, IŞİD'e kendi çevresindeki herkes sövüyor çünkü. O "tuzu kuru chpli" algısı da biraz o yüzden var.

Kadın meselesi, bu son dönem covid kapanma meselesi, sokak hayvanları meselesi vs. vs. twitter'da şurda burada ortalığı yıkanların temel motivasyonu bu olay aslında. Epey yaygın bişey.

Seçim güvenliği ve katılım iyi bir şey tabi, ama yukarıdaki arkadaşlarının da dediği gibi o bir hedeften çok "temel gereklilik". Asıl olay ondan sonrasını inşa etmekte. Ama demokrasi bütün dünyada gözden düşen bir sistem olduğu için zor bir şey o da. Demokrasi sorunu sadece TR'de yok yani.