Ekşi Duyuru

mavi yeşile göre baskın olduğundan bir taraftan mavi bir taraftan yeşil gelirse mavi olur. 2 taraftan yeşil gelmesi için hem anne hem baba yeşil olacak veya onlarda çekinik kalmış olanlar gelecek işte bu kısmı şans. kimde neyin çekinik kaldığını anlamak kolay değil veya çekiniğin sperm veya yumurtada şans bulabilmesi.

Bezelye olmadigimiz icin genetik o kadar basit islemiyor

Aramizda Genetikci vardir, onlar beni yalanlasin lutfen. Dogrudan Genetik bilmiyorum ama Genetik Algoritma calisiyorum bu sureci simule etmeye calisan. Algoritma su sekilde, simulasyonun dogrulugundan bilenler mudahale ederse sevinirim.

Bu isler 0-1 gibi degil cogunlukla. Bir ozelligin geldigi tek bir gen yok, birtakim genler serisi var sanirim. %50 ana, %50 babadan geliyor. Ornegin, gozu dusunursek kahverengi (k), mavi (m), yesil (y) olsun. Anneninkiler kahverengi ama genleri kkmkky seklinde, baba mavi gozlu ama mmyykm seklinde olsun. Her gen icin %50 olasilik var gibi dusun. Babanin gozu belki boyle cakmak cakmak mavi degil de, hafif feri sonmus mavi gibi olabilir oradaki k yuzunden ya da elaya kacabilir. Baskin karakteri beyaza bir parca siyah atmak gibi dusunebiliriz sanirim. Yani, 5 parca siyaha bir beyaz atsan cok acilmaz ama 5 parca beyaza bir siyah atsan gri olur artik. %50-50 secerken kmkmky seklinde gelirse, kahverengiye yakin ama arada kaynayan yesil-mavi pigmentler yuzunden hafif acik olan bir kahverengimsi/elamsi gibi olabilir. Ya da denk gelip mmyyky gibi bir sey olsun. Bu da "Yesil giyince yesil gorunuyor, mavi giyince mavi gorunuyor" gibi bir goz rengi olabilir. Yani, bir goz rengi komple lonk diye gelmiyor bildigim kadariyla.

Edit: Surada ilgili diyagram var.
i0.wp.com

Edit: Mavi gozlu ebeveynlerden nasil kahverengi gozlu cocuk oldugunu anlatiyor.
genetics.thetech.org

Surada da goz renginin birden fazla gen ve bu genlerin birbirleriyle etkilesimi ile belirlendigini, mavi gozun HERC2 ve OCA genleri tarafindan belirlendigini belirtiyor.
udel.edu

ghilleinthemist +1 olmakla birlikte basite indirgeyerek açıklamak gerekirse, sistem şöyle işliyor:

Her özellik her insanda 2 gen tarafından belirlenir, bu genlerin karşılıklı durduğunu düşünelim (DNA'daki dizilim mantığı).

Örneğin bir insandaki göz rengini A/a (A baskın[kahverengi], a çekinik[mavi]) geni belirliyorsa bu insanda genler şu şekilde olabilir:
AA, Aa, aa

AA: kahverengi gözlü kişi. Mavi göz geni yok.
Aa: kahverengi gözlü kişi. Mavi göz geni var.
aa: mavi gözlü kişi. Kahverengi göz geni yok (olsa zaten baskın olduğu için gözleri kahverengi olurdu).

Şimdi bu kişi evlenip çocuk yapacağı zaman 46 kromozomlu hücrelerinden 23 kromozomlu üreme hücresi (yumurta veya sperm) üretilecek ve kendisindeki göz genleri ikiye bölünecek. Eğer kişideki (erkek olsun) göz rengi geni Aa ise spermleri sadece A veya sadece a içerecek şekilde olabilir.

Karşı taraf (kadın) aynı mantıkla değerlendirecek olursak yine A veya a geni taşıyan bir yumurta hücresi üretmiş olacağı için,

- spermden gelen gen = a
- yumurtadan gelen = a
----- çocuk mavi gözlü

- spermden gelen gen = A
- yumurtadan gelen = önemsiz
----- çocuk kahverengi gözlü

Eğer kadın AA tipi kahverengi gözlü ise (tıptaki adı da homozigot dominant'tır bu arada) çocuğun mavi gözlü olma ihtimali yok. En fazla babadan "a" geldiyse Aa olabilir, ki bu da çekinik mavi göz geni taşıyan bir kahverengi gözlü çocuk olması anlamına gelir.

Baba: aa
Anne: AA
-- Çocuk: Aa
--- Çocuğun çocuğu: Aa
----- Çocuğun çocuğunun çocuğu: Aa
----------- Tamamen kahverengi gözlü sülale
-------------- 6 kuşak sonra mavi gözlü bir bebek dünyaya gelebilir.

Bunlar aslında lise biyoloji bilgileri. Herhangi bir lise biyoloji kitabından teyit edebilirsiniz. Mendel genetiği olarak da bilinir.

Diğer soruyu atlamışım, "baskınlık neye göre belirleniyor?"

Baskınlık aslında karşılıklı gelen 2 genden hangisi kendini gösterebiliyorsa (fenotip) ona göre belirleniyor. Yani göz renginden yola çıktık oradan devam edelim, koyu renkler baskındır çünkü örnekte de verdiğimiz gibi karşısına yeşil veya mavi geldiğinde kahverengiyi etkilemez ve çocuk kahverengi olur. Çocuğun mavi olabilmesi için her iki genin de mavi (a) olması gerekir. Bu yüzden mavi göze (açık renklere) çekinik denir.

Boy uzunluğunda da mesela uzun boy baskın iken kısa boy çekiniktir. Keza koyu renk ve dalgalı (+ kıvırcık) saç baskın iken açık renkli ve düz saçlar çekiniktir. Örnekler çoğaltılabilir. Özetle bir genin baskın mı çekinik mi olduğunu, karşısında kendisiyle aynı gen olmadan kendini ifade edebilme/edememe (fenotipe yansıyıp yansımama) durumuna göre değerlendiriyoruz.

Genin promoter kısmının polimeraz enzimine afinitesini (çekiciliği) ne kadar yüksekse gen o kadar baskın oluyor. Diyelim elinde aynı genin A ve a alelleri var, polimeraz bu durumda daha büyük bir oranda A'ya bağlandığı için o alel baskın oluyor.