Ekşi Duyuru

özetle şöyle anlatıyorlar:

www.youtube.com

edit: en gerçekçi biçimde öğrenmek istiyorsan ilk-orta- lise tarih kitaplarını araştır. muhtemelen e-book şeklinde bulursun.

ayrıca: bana sömürü kısmı 'leech'ten ziyade 'exploit' ile bağdaşabilir gibi geliyor.

leech daha ziyade literal olarak somurmak gibi, emmek gibi içini boşaltmak gibi parazitlerin yapacağı bir şey; exploit ise faydalanmak, kötüye kullanmak, istismar etmek gibi daha manevi derinliği olan sömürü manaları taşıyor.

Onun dışında 'mandate' kavramına da bakmak lazım.

Kolonicilik ise daha ziyade devletlerin kendi vatandaşlarını kolonileştirmek istediği yere gönderip orada yerleştirmesi şeklinde gerçekleştiriliyor. Yani mesela Afrika'da doğup büyüyen Avrupalı'lar, Hindistanda yerleştirilen İngiliz'ler... Avrupanın, İngiltere'nin kültürünü oralara yayıyorlar.

Bizim duygu sömürüsü, emek sömürüsü... gibi sömürü olarak nitelendirdiğimiz kavramların yabancı dillerde kendi kelimeleri de vardır.

Tarihsel olaylar, kendi bağlamlarında ve bütün olarak(dünyanın geri kalanı, sosyal, ekonomik dengeler, teknoloji, siyaset, felsefe...) değerlendirilmeli. Bu yüzden konjonktür de olayları değerlendirmek için önemlidir. Yani olağan üstü bir durumu olağanmış gibi ya da olağan bir durumu olağan üstüymüş gibi değerlendirmek, olayları bağlamından çıkarmak yanlıştır. Bu da herkesin tarih okumasının önünde bir engeldir. En güzel örneklerini İlber Ortaylı ve Fesli karşılaştırması yapınca görülmektedir.

Özetle politik çıkarları olan gruplar olayları çarpıtabilirler. Dolayısıyla taraflı kimselerdir.

Mutlak anlamda tarafsızlık mümkün müdür? bence değildir fakat bu da başka bir konu.

Bizim Osmanli tarihini anlattigimiz gibi anlatiyorlar.

demokrasi götürdük falan diyorlar herhalde.aiskjd

bir kere şoyle diyelim: "Sömürmek" fiilini direk ingilizceye cevirecek olsak "to leech" olur, leeching olur. Bizim sülük hayvanina leech deniyor mesela.

Ingilizcede ise bizim sömürgecilik dediğimiz şeye "colonialism" deniyor, yani koloni kurmak ile ilgili kelime. Sömürmek ile ilgili bir kelime kullanilmiyor. "X insanlari bizim sömürgemizdi" degil "kolonimizdi" deniyor. Kelime anlami olarak bile kurulan cumleler sömürme anlami icermiyor ozetle.

(bkz: yaptım ama niye bir sor)

ve tabii ki osmanli analojisi yerinde @crown +1

mekanikleri farkli olsa bile osmanli'nin da kendi capinda somurgecilik ile mesgul oldugu iddia edilebilir ama oyle anlatilmaz.

"Holi Cizıs ın adını yaymaktı kafirleri doğru yola döndürmekti amacımız" da diyorlardır yer yer.

Ben daha hiç görmedim ki bir ülke tarihini bizimki kadar tek yönlü ve bu kadar fazla anlatsın yeni nesillere.

Evvela bir İngiliz sadece İngiliz tarihi okumuyor. Tarih dersleri çok daha küresel ve yüzeysel çapta.

Bizdeki gibi Türklerin İslamiyeti Kabulu diye başlayıp 1000 yıllık Türk Tarihi tüm savaşlarıyla falan anlatılmıyor.

Çok daha faydalı dersleri var. Mesela İsveç'ten biliyorum ki uzak tarihlerinde sömürgecilik, vandallık, yağmacılık var vikinglerden.

Çocukların yemek pişirme, marangozluk, alet edevat kullanma dersleri var. Her hafta en az 4 saat izcilik dersleri var dışarıda geçiyor. Bütün çocuklar kız erkek farketmeksizin yüzme öğreniyor spor yapıyor mecburlar.

Vikingleri de barbarlardı diye anlatıyorlar. Bizde olsa övünerek anlatılır. Ekseriyetle bir İsveçliye Viking dediğinde kendisine barbar dendiğini düşünüyor. Bana Cengizhan'ın torunlarısınız dediklerinde bir Özbek olarak götüm kalkıyor.

Bir de adamlar tarihi savaşlardan çok medeniyetin ilerleyişi olarak alıyorlar. Küresel bilim tarihi daha kapsamlı.

Batan tüccar eski defterleri karıştırırmış lafı çok doğru yani.