Ekşi Duyuru

Savaş uçakları jet motoruna sahip ve jet motorları havayı iterek uçağın hareketini sağlar. Bu itme gücü havanın oluşturduğu kaldırma kuvvetinden çok daha büyük. Ayrıca, uçak sağa ya da sola döndüğü zaman kanat yere paralel olmaz. Kanat yere paralel olmadığı için bu tip dönüşlerde kaldırma kuvvetinin etkisi kısa bir süreliğine azalır.

Bu işin izahı öyle değil, ders kitaplarında bile hatalı anlatılır bu durum. Akışkanlar mekaniği ile ilgili ortalama bir mühendisin bilgileri Bernoulli'den öteye gidemediği için herkes her gördüğü problemi bu teoriyle izah etmeye kalkar ama teorinin kısıtlamalarından haberdar değildir. Bilmez ki Bernoulli prensibi yalnızca bir akım iplikçiği boyunca geçerlidir, bir akım iplikçiğinden ötekine ne değiştiği konusunda fikir vermez.

Kafanızdaki soru işaretinin cevabı aşağıdaki makalede mevcut.

iopscience.iop.org

Özetle, bu olayın aslı "streamline curvature" teorisidir. Kaldırma kuvveti mevcuttur, çünkü eğer akışkan eğrisel bir akım iplikçiği takip etmeye zorlanırsa, akım yönüne dik doğrultuda basınç gradyeni meydana gelir. Ve evet, bu iş Newton'un ikinci yasasıyla başlar. Makaleyi okuyun, faydalıdır.

yukarıdakiler +1 savaş uçaklarında kaldırma kuvveti tepki ile sağlanır kanatların efektivitesi farklı şeyler içindir, düz uçuş dışında kanatlardan pek bir şey ummazlar kaldırma adına,

Kanadin sagladigi kaldirma kuvveti tek basina kanadin bu bahsettigin kanat sekli ve basinc farkiyla aciklanamaz arkadasin da dedigi gibi. "Wing lift" falan diye aratip ogrenmek istediginde her yerde boyle yazar bunu ezberleyerek olayi anlamis olmazsin.

Bu is kanadin bu seklinden ibaret olsaydi simetrik kanat kesidine sahip ucaklarin ucmamasi lazimdi ya da kanadin ust yuzeyine S formu verip ustteki havanin daha fazla yol katetmesini saglayip bernolli prensibi sayesinde kaldirma kuvveti elde etmemiz lazimdi.
Kanadin angle of attack'ina (hucum acisi) kaldirma kuvveti degisir ornegin. Airspeed sabitken angle of attack arttikca lift (stall noktasina kadar )artar. Angle of attack sabitken de airspeed arttikca kaldirma kuvveti artar. Duz ucusta hizi arttirdiginda Lift aratacagi icin ucak iftifa kazanmaya baslar, duz ucusa devam edebilmek icin angle of attack azaltilmali. Hatta belli bir hizdan (hava hizi)sonra lift oyle bir noktaya gelir ki angle of attcak'i sifirin altina dusurmek gerekir. Yerine gore cruise flight bu hiza tekabul edebilir.
Yani cesitli degiskenlere bagli olarak (ornegin air density'den bahsetmedik) simetrik kesitli kanatla da ucar ucak, ya da bahsettigin kanat seklinin tam tersi ile de.


Simdi 90derece yan yatarak ucmaya gelince;
"Jet motorunun itkisi kaldirma kuvveti saglar" da bunun aciklamasi degil aslinda. Ucagin arkasindaki jet motoru nozzle'in yonune dogru bir itki saglar, haliyle yercekimine karsi koyan sey bu degil ucakta. Oyle olsa Dunya'daki atmosferi ortadan kaldirdiginda da ucmasi lazimdi ucagin..

Diger degiskenler sabitken airspeed arttikca kanattaki kaldirma kuvveti artar dedik. UCak yan yattiginda govdenin bir tarafi yere bir tarafi gokyuzune bakiyor, bu durumda ucagin yan yuzeyinden gecen hava akimi kaldirma kuvveti saglar. Tabii gorece yuksek bir airspeed ile birlikte. Cunku kanat olmadigi icin formuldeki baska bir degiskeni arttirman lazim, bu da airspeed.
Simdi diyeceksin ki ucak simetrik, yan yattiginda altta kalan taraftan akan hava kadar ustte kalan taraftan da akiyor, bu iki kuvvet birbirini sifirlar, yercekimini de ekleyince ucagin hizla yere cakilmasi lazim. Iste burada angle of attack devreye giriyor. Kanat yok ama vertical stabilizer var yatay posizyonda olan. Rudder yan yatmis olacagi icin angle of attack'i rudder ile ayarlayacak pilot.
Ucagin bu sekilde ucabilmesi icin duz ucus ya da kalkistaki ideal tirmanis acisi icin gerekli olandan cok daha fazla itis gucu gerekir. Cunku yan yatmis ucak govdesinin yarattigi lift kanadinkinden cok daha dusuk, haliyle yercekimine karsi koyabilmek icin daha fazla hiz gerekiyor, daha fazla hiz icin de daha fazla itis gucu.

Anlasilir oldu mu bilmiyorum ama kavramlara google'dan bakabilirsin, cok uzayacak diye aciklamadim:)
Daha ayrintili istersen ve sikilmadiysan ayrintili anlatmaya calisirim. Boyle yazarak anlatilmiyor pek, sekillerle gostermek lazim. Daha daha ayrintili istersen uzmanlar baksin:)

Cevabımı aldım teşekkürler :) Daha fazla bilgi beni aşar mühendis değilim.