[]
Amatör Astronomlar?
Öncelikle aşağıdaki metinleri okuyabilirsiniz ya da uzatmadan en aşağı sorulara inebilirsiniz.
1. Metin Perseus takımyıldızındaki Algol ile ilgilidir.
Algol (β Per / Beta Persei) Kahraman takımyıldızı'nda bulunan parlak bir yıldız.
Perseus parselindeki 2. parlak yıldız olan Algol, Şeytan Başı veya Şeytan Yıldızı olarak da bilinir ve bir çift yıldızdır. Bu yıldızın yapısının anlaşılması gökbilim tarihinde önemli bir yer tutar. Birbiri çevresinde dönen çift yıldızların varlığı, bu sırada, bu tür yıldızların birbirlerinden madde çalması ve evrimlerini hızlandırması olayları Algol'ün parlaklık değişimlerinin 1667'den beri izleniyor olması ile mümkün olmuştur. O zamandan beri yürütülen düzenli gözlemlerde, yıldızın parlaklığı yaklaşık 3 günde bir (69 saatte bir) 1 kadirden fazla (2.5 - 3 kat) azalmakta ve bunun nedeni anlaşılamamaktaydı. Artık Algol'ün bir örten çift yıldız sistemi olduğunu biliyoruz. Sizde geceden geceye yapacağınız gözlemlerle bu değişimi gözleyebilirsiniz. İki yıldızın birden gözlenebildiği 60 saat boyunca yıldız 2. Kadirden görünecek. Daha sonra 10 saat kadar 3. Kadire sönükleşecektir. Bu sırada yıldızlardan biri diğerinin önünden geçerek, diğer yıldızın ışığını keser ve sistem önemli ölçüde sönükleşir. Ancak gözlem için ışığın azalması döneminin geceye tesadüf etmesi durumunun yakalanması gereklidir.
2. Metin Kraliçe Takım yıldızındaki Sih ile ilgilidir.
Kraliçe en çok tanınan ve en eski Takımyıldızlardandır. Büyükkepçenin görülemediği zamanlarda Kutupyıldızı'nı bulmakta da kullanılır. Samanyolunun içinde yerleşiktir. Grubun en parlak yıldızı Şedir ya da Şedar (arapça El Sadr göğüs demektir), 2. kadirden bir yıldızdır ancak parlaklığı 0.5 kadir seviyesinde değişiklikler gösterir. Kraliçenin betası Kaf'dır, 3. parlak yıldız olan Sih değişken bir çift yıldızdır ve parlaklığı 1.5 ila 3. kadir arasında değişir.
Soru 1: Perseus'un Algol'u veya Kraliçe'nin Sih'indeki bu parlaklık değişimlerini gözleyebildiniz mi? Veya başka bir değişken yıldızdaki parlaklık değişimlerini?
Soru 2: 2 yıldır çıplak gözle gözlem yapıyorum. Gece göğüne hakimim. 7x50 veya 10x50 dürbünden hangisini almalıyım? Dürbünle neleri görebilirim? Bana dürbün ne katar?
1. Metin Perseus takımyıldızındaki Algol ile ilgilidir.
Algol (β Per / Beta Persei) Kahraman takımyıldızı'nda bulunan parlak bir yıldız.
Perseus parselindeki 2. parlak yıldız olan Algol, Şeytan Başı veya Şeytan Yıldızı olarak da bilinir ve bir çift yıldızdır. Bu yıldızın yapısının anlaşılması gökbilim tarihinde önemli bir yer tutar. Birbiri çevresinde dönen çift yıldızların varlığı, bu sırada, bu tür yıldızların birbirlerinden madde çalması ve evrimlerini hızlandırması olayları Algol'ün parlaklık değişimlerinin 1667'den beri izleniyor olması ile mümkün olmuştur. O zamandan beri yürütülen düzenli gözlemlerde, yıldızın parlaklığı yaklaşık 3 günde bir (69 saatte bir) 1 kadirden fazla (2.5 - 3 kat) azalmakta ve bunun nedeni anlaşılamamaktaydı. Artık Algol'ün bir örten çift yıldız sistemi olduğunu biliyoruz. Sizde geceden geceye yapacağınız gözlemlerle bu değişimi gözleyebilirsiniz. İki yıldızın birden gözlenebildiği 60 saat boyunca yıldız 2. Kadirden görünecek. Daha sonra 10 saat kadar 3. Kadire sönükleşecektir. Bu sırada yıldızlardan biri diğerinin önünden geçerek, diğer yıldızın ışığını keser ve sistem önemli ölçüde sönükleşir. Ancak gözlem için ışığın azalması döneminin geceye tesadüf etmesi durumunun yakalanması gereklidir.
2. Metin Kraliçe Takım yıldızındaki Sih ile ilgilidir.
Kraliçe en çok tanınan ve en eski Takımyıldızlardandır. Büyükkepçenin görülemediği zamanlarda Kutupyıldızı'nı bulmakta da kullanılır. Samanyolunun içinde yerleşiktir. Grubun en parlak yıldızı Şedir ya da Şedar (arapça El Sadr göğüs demektir), 2. kadirden bir yıldızdır ancak parlaklığı 0.5 kadir seviyesinde değişiklikler gösterir. Kraliçenin betası Kaf'dır, 3. parlak yıldız olan Sih değişken bir çift yıldızdır ve parlaklığı 1.5 ila 3. kadir arasında değişir.
Soru 1: Perseus'un Algol'u veya Kraliçe'nin Sih'indeki bu parlaklık değişimlerini gözleyebildiniz mi? Veya başka bir değişken yıldızdaki parlaklık değişimlerini?
Soru 2: 2 yıldır çıplak gözle gözlem yapıyorum. Gece göğüne hakimim. 7x50 veya 10x50 dürbünden hangisini almalıyım? Dürbünle neleri görebilirim? Bana dürbün ne katar?
1 : Algol zaten ismini o parlaklık değişimlerinden dolayı alıyor, yazıda 1667 denmiş ama en azından el-sufi zamanından beri izleniyor/biliniyor. Dolayısıyla çıplak gözle dahi parlaklık değişimi gözlenmiş.
Düzenli gözlem yapmadım ama o zamandan günümüze gökyüzü aydınlığını etkileyen faktörlerin arttığını söleyebilirim, eskiden sadece ay ve pus sözkonusuyken şehirde yaşıyorsan zaten çok zayıf bir parlaklıkta göreceğin algoldeki değişimi farketmek de zor olacaktır. Benim gözlemim daha ziyade alakasız günlerde algolü daha parlak veya daha sönük gözlemlemek şeklindeydi (güvenilir değil yani) lakin kesinlikle gözle farkedebilirsin.
Şediri gözlemlemedim.
2: Öncelikle bahsettiğimiz yıldızları daha parlak görmeni sağlar, ayı izlersin, bir tripodla venüsün evrelerini ve hatta (10*50 alırsan) satürnün halkalarını da gözlemlersin. Yine de gezegen gözleminde dürbünden iyi bir performans bekleme. Yazın m22 gibi yıldız kümelerini izlemek için de harika olur. Hatta bir çok yıldız kümesi için teleskoptan daha iyi olacağını sözleyebilirim (teleskopta görüş açısı daralır)
büyütme ve görüş alanı açısından 10*50 tavsiye ederim.
Düzenli gözlem yapmadım ama o zamandan günümüze gökyüzü aydınlığını etkileyen faktörlerin arttığını söleyebilirim, eskiden sadece ay ve pus sözkonusuyken şehirde yaşıyorsan zaten çok zayıf bir parlaklıkta göreceğin algoldeki değişimi farketmek de zor olacaktır. Benim gözlemim daha ziyade alakasız günlerde algolü daha parlak veya daha sönük gözlemlemek şeklindeydi (güvenilir değil yani) lakin kesinlikle gözle farkedebilirsin.
Şediri gözlemlemedim.
2: Öncelikle bahsettiğimiz yıldızları daha parlak görmeni sağlar, ayı izlersin, bir tripodla venüsün evrelerini ve hatta (10*50 alırsan) satürnün halkalarını da gözlemlersin. Yine de gezegen gözleminde dürbünden iyi bir performans bekleme. Yazın m22 gibi yıldız kümelerini izlemek için de harika olur. Hatta bir çok yıldız kümesi için teleskoptan daha iyi olacağını sözleyebilirim (teleskopta görüş açısı daralır)
büyütme ve görüş alanı açısından 10*50 tavsiye ederim.
- zamansiz
(09.01.17 01:09:23 ~ 01:37:46)
Biraz teorik olacak.
Işık kirliliği yüzünden bir kadirlik değişimi görmek ve ayırdına varmak zor olacaktır. Geçiş zamana yayıldığı için anlık bir farkındalık olmaz. Yıldızın çevresinde daha sönük bir yıldızla aynı kadire çıkmasının kapanmanın gerçekleştiğini anlamayı sağlaması bir yöntem. Yani yakın bir yıldız referans seçilebilir.
(ben gözüme güvenmiyorum bu işlerde, evdeki duvarları bir gözüm uçuk sarı bir gözüm uçuk yeşil görüyor mesela, floaters var gözlerimde, her açıdan kusurlu, astigmatı miyobu saymıyorum)
Neyse..
Doğrudan fotoğraflanıp fotoğrafların karşılaştırılması bir yöntem.
Sönük yıldızla perdelenen parlak yıldızın tayfı da değişir muhtemelen, bu da bir gözlem yöntemine dönüştürülebilir.
Dürbün ise ay gözlemi için, galileo uyduları için, venüsün evreleri için güzel. Hiç bilinçli satın alıp kullanmdım, hep ödünçtü. Her büyütmesi iyidir diyebilirim.
Işık kirliliği yüzünden bir kadirlik değişimi görmek ve ayırdına varmak zor olacaktır. Geçiş zamana yayıldığı için anlık bir farkındalık olmaz. Yıldızın çevresinde daha sönük bir yıldızla aynı kadire çıkmasının kapanmanın gerçekleştiğini anlamayı sağlaması bir yöntem. Yani yakın bir yıldız referans seçilebilir.
(ben gözüme güvenmiyorum bu işlerde, evdeki duvarları bir gözüm uçuk sarı bir gözüm uçuk yeşil görüyor mesela, floaters var gözlerimde, her açıdan kusurlu, astigmatı miyobu saymıyorum)
Neyse..
Doğrudan fotoğraflanıp fotoğrafların karşılaştırılması bir yöntem.
Sönük yıldızla perdelenen parlak yıldızın tayfı da değişir muhtemelen, bu da bir gözlem yöntemine dönüştürülebilir.
Dürbün ise ay gözlemi için, galileo uyduları için, venüsün evreleri için güzel. Hiç bilinçli satın alıp kullanmdım, hep ödünçtü. Her büyütmesi iyidir diyebilirim.
- kargn
(09.01.17 01:12:09)
Tayf şeyi biraz profesyonel hatta fazlasıyla teknik, belirtmeyi unutmuşum.
- kargn (09.01.17 01:14:27)
@kargn, @zamansiz belirtmeyi unutmuşum. yaşadığım yer şehire 10 km uzaklıkta bir yer. Doğu tarafım hariç gözlem için ışık engelim yok.
@kargn o zaman en mantıklısı o kadirde referans bir yıldız seçip gözlem yapmak.
Teşekkür ederim.
@kargn o zaman en mantıklısı o kadirde referans bir yıldız seçip gözlem yapmak.
Teşekkür ederim.
- premium hayat yan gel yat (09.01.17 01:48:08)
1
