Ekşi Duyuru

sıra beklerken cep telefonunun sakıncası yok. hoş kalkış-inişte de kanıtlanmış bir sorun yok ama tedbir amaçlı kapattırıyorlar. uçak havadayken çekmiyor zaten istesen de kullanamazsın.

Telefonu kapattim sandim kapatmamisim. 1 saat uctuk ve dusmedik.

biz asıl kazığı otobüslerde yedik senelerce, frenler tutmuyor hesabına.

@want2die ve killerbee bu uyarıların amacı ne sizce?

düşmez alakası bile yok.

dünyanın en teknolojik cihazlarından biri olan uçaklar için cep telefonu bir tehlike değil. bir uçak cep telefonu ile düşmez. emin olun azıcık düşme ihtimali olsa o telefonu uçağa almazlar. 100ml üstünde sıvı bile almıyorlar uçağı yakarsın diye.

uçakta telefonlar (hatta diğer tüm elektronik cihazlar) iniş ve kalkışta tamamen kapatılıyor, uçuş boyunca da uçuş modunda kullanılabiliyor.

uçuş modunda kullanılmasının tek amacı şu. eskiden hatırlarsanız cep telefonu sinyalleri hoparlörlerde, tüplü monitörlerde falan zırrıtı zıttırı zıttırı diye parazit yapardı. hala da yapar da artık hoparlörler yalıtımlı, tüplü ekran diye bir şey yok, fark etmiyoruz paraziti. yoksa gsm sinyali aynı. 200 tane telefon 35.000 feet'te şebeke ariycam, aşağıda sürekli değişen baz istasyonunu yakalayıp bağlanacam diye yapacağı parazit, pilotların kulaklıklarında zıttır zıttırı diye parazit yapar. pilot telsizden ne konuştuğunu anlayamaz. o yüzden kullan ama şebeke aramasın diyorlar.

iniş kalkışta tamamen kapatılması da tamamen uçuş güvenliği. uçak kazalarının çoğu iniş kalkışta meydana geliyor. olası bir acil durumda hostes acil durum anonsu yaparken kulağında kulaklıkla müzik dinleyen, kafayı önüne gömmüş kendi kıraş oynayan adamlara tek tek acil durum prosedürü anlatmasın, kulaklığı çıkarttırmaya çalışıp herkese tekrar tekrar anlatmasın, herkesin gözü kulağı açık olsun, dikkati başka yerde olmasın da söyleneni duysun diye.

yoksa düşeceği falan yok.

Manyetik alanla ilgili diye biliyorum. Bir iki kişiden birşey olmaz ama herkes yaparsa uçağın manyetik alanını bozabilir.

uçağa yıldırım düşüyor da manyetik alanı bozulmuyor kıçı kırık cep telefonu mu bozacak?

Cep telefonu uçakta risklidir, mühendis olarak da öyle olduğuna inanıyorum, aslında geçenlerde güzel bir makale okudum, bu konuda okuduğum en inandırıcı teknik bilgileri içeriyordu, hatırlasam link verirdim.
Hatta şöyle söyleyeyim, hani bir thy uçağı düşmüştü ya hollanda filan tarzı bir ülkeye on yıl kadar önce, onun da nedeninin cep telefonu olduğu kanısındayım ben.
Ama cep telefonunun riski, bu konuda hiç bir teknik bilgisi/eğitimi olmayıp da "ne zararı olacak ya" diyen cahilin cesaretinden büyük değildir. (burada görüşlerini yazan değerli arkadaşları kastetmiyorum, günlük hayattaki insanlardan bahsediyorum).

(Not: Olabildiği kadar önlemler alınmıştır, koca uçağı üç beş cahilin cep telefonuna emanet edecek değiller elbette, yine de frekans etkileşimleri ve elektronik devrelerin anomalileri her ihtimali mümkün hale getirebilir).

Araştırmadan yorum yapmaya yine gönlüm el vermedi.

www.airspacemag.com

The truth is that portable electronic devices can emit powerful electromagnetic radiation that can muck up an aircraft’s navigation and communication systems and actually endanger a flight. (NASA/Goddard)

Güçlü elektromanyetik radyasyon nedeniyle uçağın navigasyon ve iletişim sistemleri bozulabilirmiş.

Yani yönünü bulamazsan, kuleyle iletişim kuramazsan bal gibi de düşersin.

O yüzden please g.tümüzden sallamayalım arkadaşlar. NASA böyle diyor.

Bir de şu olayı otobüsle karşılaştırmayın amk. Otobüs nere uçak nere... Milyon dolarlık farktan bahsediyoruz. Otobüste telefonu yasaklamazsanız adam köyüne gidene kadar telefonda muhabbet eder. Yolcuların da kafası s.kilir. Koskoca otobüsün yönünü bulamayacak hali yok. Bu dikkat dağıtmakla ve otobüs içi huzurla alakalı bir kural. Radyasyon radyasyondur aynı zamanda. Bunun uzay mekiği falan yok.

Ek yapayım, uçak ve otobüs teknolojik olarak birbirinden farklıdır. Yirmi yıl önce de otobüste risk olmadığını söylüyordum. Zaten insanların sonradan uçak konusunda da rahat olmalarına neden olan bir saçmalıktı o.

Şu anda yanımda bir uçak mühendisi, bir de uçak teknisyeni var; onların yalancısıyım. Yeni tip uçaklarda kibritsuyu'nun dediği gibiymiş tamamen. Hatta çok yeni uçaklarda bu sorun da olmayabilirmiş. Ancak, havayollarının eski uçakları da varmış, hatta yaygınmış. Uçak sistemleri güvenliği çok olsun diye elemanları yedekli yapılırmış, buna "redundancy" deniyormuş. Yani, "Bu asıl ölçen alet, bu yedeği" şeklinde değil de "Bu ikisinden de veri geliyor. Biri öyle biri böyle. O halde üçüncüye bakalım" şeklinde bir üçlü sistemmiş genelde. Cep telefonu bu ölçüm araçlarının verdiği sinyallere mıknatıs etkisi yaptırıp saptırıyormuş. Bunun olasılığı düşükmüş, örneğin binde bir gibi ama günde 10000 küsur uçuş olduğu için, bu da günde on uçağın yanlış sinyallerle uçması demekmiş. Hani, buna göre yine doğru karar verilebilirmiş. Çünkü ölçümlerden birini etkilese, diğer ikisi çalışırmış ama onlardan da birini çalışmadığı bir güne denk gelince elde üç farklı sonuç olurmuş ve uçağı buna göre yönetmek büyük risk demekmiş. Zaten üçlü olmasının bir sebebi varmış, birine güvenemezsen ve ikisi farklı şeyler gösterse hangisine güveneceksin diyorlar. Paraziti de cabası imiş.

Trilyarda bir ihtimal olsun diyelim, o riski alacak adamın aklına ederim. Gerçi bu mantıkla uçak düşüşe geçtiğinde inanmadığım tüm tanrılara iman etmem de icap ediyor. Kendi aklıma ettim, mutlu musunuz?

Uçak inişte kalkışta düz uçuşta bir sürü frekansta aletlere güveniyor. Navigasyonu, iletişimi ne bileyim radyo altimetresi mls'si bi yığın enstrüman. Siz bu ortamda bir de cep telefonu dalgalarını yaymaya başlarsanız bu bir risktir. Tamam belki doğrudan bir etkisi olmaz ama bir malfunction olur sisteme zarar verirse diye önlem alınıyor işte çünkü bu havacılık. Maksimum emniyet bir numaralı önceliktir.

Zamanında otobüslerde de kullandırtmazlardı, şimdi birazcık normalleştik sorun olmuyor; bu da aynı, milyonda bir olacak olan olasılık için gereksiz havacılık kuralları, 100 ml'den fazla sıvı koyamıyorsun ama 5 tane 99 ml sıvı koyabiliyorsun, umarım havacılıkta da bir reform olur da insanların hayatı biraz daha kolaylaşır.

bu aynı sokakta araba çarpar ölebilirim diye sürekli evde otumaya benziyor, ya da dünyaya bir gök taşı çarpar diye sığınak yaptırmaya, hayatta her olasılığı sırf var diye ciddiye alamazsınız.

sadece burada verilen cevapların lakayıtlığından yola çıkarak cep telefonlarının hiçbir etki yapmadığını iddia edebilirim. yok o olabilir, yok şu olabilir. olmuyor ama.

Uçak kazaları genellikle tek bir nedenle değil bir çok şanssız olaylar zincirinin sonucu olarak yaşanıyor. Cep telefonu tek başına düşürmez belki ama pekala böyle bir olay zincirini tamamlayan halkalardan biri olabilir. Mesela uçaklarda birçok cihaz yedeklidir ama uçaklar yerine göre bir ya da daha fazla cihaz arızası olduğu halde uçuşa çıkabiliyorlar, dolayısıyla küçük risklerin toplamı büyük risk yapabiliyor.

Ama şu var tabi, türkler herşeyin doğrusunu bildikleri için havacılık kurallarına tabi değildirler, canlarının istediklerini yapabilirler. Bu durumun türklerin kendi hayatlarının daha değersiz olduğu bir ülkede yaşamalarıyla ve başka ülkelerde yaşanmayan sudan sebeplerle ölmeleriyle hiçbir alakası yoktur, tesadüftür o.

Easa (avrupa havacılık emniyet teşkilatı) 26 eylül 2014 te bu konuda (taşınabilir cihazların uçuş modu kısıtı olmadan kullanılabilmesi) zarar vermediği şeklinde bir karar verip bunun uygulamasını havayollarına bıraktı. Easa havacılıkta çok çok önemli bir otorite, biz de bağlıyız. (Mobil)

Ben de uyari yapilmasina ragmen insanlar neden kapamaz, nedir bu inat onu anlamiyorum.

&firez Amsterdam kazasının telefonla ne ilgisi var? Altimetre arızasından düştü o uçak. Boeing %80 suçlu bulundu zaten.

Özetle telefondan uçak düşmez. Riskli falan da değildir. Ama kabin görevlilerini zor durumda bırakmayın. En azından uçuş moduna alın.

Bir uçağın cep telefonu sinyalleri nedeniyle düşebileceğini düşünmek için ciddi anlamda paranoyak olmak gerekiyor. Ha tamam tedbir iyidir tabii yine kapatalım konuşmayalım cep telefonlarıyla ama cep telefonunun yaydığı sinyallerin çok daha fazlasına maruz kalıyor uçaklar atmosferden yayılan manyetik dalgalar nedeniyle. Uçaklarda bunlar için alınmış önlemler zaten var. Aynı önlemler cep telefonu için de geçerli. Yani hiçbir şirket yolcunun inisiyatifinde uçuşlar yapmaz. Olaya "Biz uyardık abi yolcuları, açıp kullanırlar da düşersek eğer sorumluluk bizim değil amk" şeklinde yaklaşmazlar. Bugüne kadar cep telefonu kullanımı nedeniyle düşmüş bir tane uçak yok. Tek sıkıntı, düşmeyeceğinin garantisini vermiyor hiç kimse. Yani "Cep telefonu sinyalleri nedeniyle uçaklar düşmez" demiyorlar kesin olarak, konu muallakta olduğu için kullanılmıyor sadece. Yani düşünsene, koca koca uçaklar tüm güvenliğini yolcunun vicdanına yükleyip mi çıkıyor 10.000 metre yüksekliğe. Misal 10 kişilik bir yolcu grubu "Ya sikerim dünyayı da fezayı da" deyip aynı anda telefonları açıp konuşma yaparak uçağı düşürdü, böyle bir şey mümkün olabilir mi? Buna ihtimal vermek bile ciddi anlamda insan zekasına uygun bir davranış değil. Cep telefonunun %0.00001 ihtimal bile uçağı düşürme tehlikesi olsa o uçağa cep telefonuyla binemezdik zaten yasaklanırdı. Böyle bir durum yok yani.

Düşmez sadece bozuk havalarda ils sitemini etkileyebiliyor o yüzden inişte kullanmamak önemli

Seyrüsefer cihazlarının verilerini saptırma ihtimali var. Yani elektronik destekli uçuş(otomatik pilot) ve alana yaklaşma esnasında kullanılan ils bilgisayarının işleyeceği verileri manipüle edebilir cep telefonu sinyali. Yalnız bu ihtimal teknoloji olarak oldukça geri sistemlerde mümkün. Yeni uçaklarda risk yok diye biliyorum.

Diğer taraftan uçuşlarda özellikle Türklere cep telefonu kullandırılmaması taraftarıyım. Milletin veledi zaten yeterince rahatsız ediyor bir de bırbır cep telefonu ile konuşan insanlar o uçuşu iyice çekilmez kılar.