Ekşi Duyuru

şu anda vaktim yok ama "how to make wood airplane" diye arattın mı bir sürü videoçıkar..

Epey baktim, bahsettigim mazlemeyi kullaniyorlar hep.
Bakmaya devam edecegim ama.

14 -16 yaş arası model uçaklar yaptım, o zamanki bilgi ve tecrübelerime dayanarak aktarıyorum, yapacağın modelin özelliklerine göre (boyutu, ağırlığı, motorlu mu, lastikli mi) olacağına göre ahşap malzeme değişmekte, kavak, ıhlamur veya balsa denilen (bizde yetişmiyor) ağaçlar kullanılmakta, balsa ağacı bildiğin gofret gibi kesmesi biçmesi çok kolay 1cm kalınlığındaki ağacı bildiğin neşter ile kesebiliyorsun, diğerleri daha sağlam ağaçlar, kıl testere vb. aletlere ihtiyacın olacak.

kaplama için ise farklı malzemeler var, birincisi japon kağıdı denilen bir kağıt türü, tuvalet kağıdı gibi ince ve dokusu seyrek (arkası görülüyor) bu kağıdı olabildiğince gergin bir şekilde yapıştırdıktan sonra dop denilen vernik+tiner karışımını sürüyorsun ve kurumaya bırakıyorsun, kağıdın özelliği ıslandığında gevşemesi ancak kuruduğunda çekmesi. dolayısı ile dop sonrası kağıt iyice geriliyor ve dokusundaki boşluklar bu vernik ile doluyor hava geçmiyor. bu malzeme genellikle lastik motorlu modellerde ve planörlerde kullanılıyor. çok kolay şekilde delinir veya yırtılır ancak tamiri de kolaydır. yırtılan kısma azcık uhu sürer, japon kağıdını yama gibi yapıştırırsın sonra yine dop vs. 2 saatte biter yama işi.

diğeri türkiyede ütü olarak anılan bir malzeme, dokusu ve görüntüsü kırtasiyelerdeki defter kaplama kağıtları gibi aynı şekilde de sağlam bir malzeme, (tuvalet kağıdı gibi hassas değil yani). Bu malzemeye ütü denmesinin nedeni sıcakta gerginleşmesi, düzgün bir şekilde kaplamayı yaptıktan sonra düşük ısıdaki ütü ile üzerinden geçiyorsun bu sırada malzeme çekiyor ve sıkılaşıyor, bu sıkılaşma iskeletin daha da sağlamlaştırmasını sağlıyor. japon kağıdından daha sağlam olduğundan çam ağacı yaprağı falan gibi şeylerle delinmez ve yırtılmaz ancak yırtıldığında tamiri zor olur. bu malzeme ile kaplanmış modellerin iskeletini fark edebilirsin gerildiği yerlerden.

diğeri yapacağın modelin büyük ve güçlü olduğu durumlarda kullanılır. bildiğin ahşap kaplama malzemesidir (yine ağaçtan yapılma olanlardan) ince balsa veya vb. ağaçlardan yapılma kaplamalar kullanılır, kaplama işlemi sonrası zımparalanır ve macunlanır, ardından da boyanır. direk ahşap olduğundan kolay kolay yırtılmaz/delinmez ancak modelini ağırlaştırır. bu dediğim son yöntem büyük modeller için geçerli.

Tabii birde tüm iskeletin komple köpükten yapılan modeller var (ısı yalıtımı için kullanılan köpüklerden bahsediyorum), köpüğü kesmesi, işlemesi çok kolaydır yine büyük/küçük modellerde tercih edilir ancak ısı düşmandır, dolayısı ile motor yakınlarındaki ısınacak kısımlar yine ahşap ile yapılır, yine darbe görebilecek (tekerlerin olduğu kısımlar vb.) ahşap ile desteklenir, ardından macunlanır, zımparalanır, boyanır. yırtılmaz, delinmez, sağlamdır kırım geçirirse tamiri kolaydır ancak malzeme ile bişiyler yapmak tecrübe gerektirir. ilk zamanlar ulaşmak istediğin sonuç ile elde ettiğin sonuç arasında dağlar kadar fark olacaktır, eğer ilk denemen de hüsrana kapılmayıp devam edersen iyi sonuçlar alırsın.

ütü denilen malzeme ile 1/.5 metrelik modeller yapabilirsin sorun olmaz.

ha birde tavsiyem önceleri hazır kitler ile başlaman, bu kitler iki farklı kolaylık seviyesinde üretiliyor, birincisi ahşap malzeme üzerine çizilmiş olarak, kendin kesip zımparalayıp plana göre (içinde planda var) yerleştirip yapıştırıyorsun. ikincisi komple kesilmiş olarak satılıyor, yap boz gibi plana göre yerleştirip yapıştırıyorsun, (ahşap olanlardan bahsediyorum), köpükten olanlar 3/5 parça zaten, birleştirip 2 saatte uçuruyorsun, bu kitler içerisinde modelin ihtiyacı olacak tüm malzemeler (kaplama kağıdı, yapıştırıcı, boya, fırça vs.) bulunuyor, sen bu kitlerden alıp iskeleti çıkarttıktan sonra satın aldığın dükkana gidip arkadaş kaplama için tecrübeli birinin yardımına ihtiyacım var dediğinde seni dükkanın müdavimlerinden biri ile tanıştırırlar hemen, o arkadaş ile beraber çalışabilirsiniz böylece öğrenebilirsin.

modelcilik kendi içerisinde dayanışmalı bir topluluktur, herkes elindeki malzemeyi ve bilgiyi paylaşır, tutku işidir. ben uğraşırken tüm haftalığımı bu işlere yatırırdım, c.tesi günleri çağlayana giderdim delta model hobi diye bir dükkan vardı minicik bi dükkan, saatlerce takılırdım orada, kimsede bişi demezdi, gelip gidenlerle tanışırdım sorardım anlatırlardı. dolayısı ile sen yapacağın modele karar verip iskeleti çıkartmaya karar verdiğinde tonla sorun ve acemiliğin olacak zaten, bir sürü forum var topluluklar var, oralara dalacaksın, iskeleti çıkartmaya başladıkça parçaları kestikçe sorular soracaksın birileri cevap verecek zamanla yüz yüze tanışacaksın falan. hiç beceremem yapamam falan diye düşünme, acayip derecede yardımcı oluyor insanlar, şaşırırsın.

ikinci tavsiyem hemen hemen her yerde türk hava kurumunun atölyeleri var, bu atölyelerde ya gayet düşük bir ücret karşılığı (aslında bedava olması gerekiyor ama devlet bütçe ayırmıyor) yada ücretsiz çalışabiliyorsun, ellerindeki alet ve gereçleri kullanabiliyorsun, orada tecrübeli insanlar yardımcı oluyor.

yine türk hava kurumunun modelcilik kurslarına katılabilirsin ücretsiz olmasına rağmen ufak bir meblağ kuruma bağış yapmanı isteyebilirler (kimsenin cebine gitmiyor o para, kurumda birilerinin cebine gidiyorsa bilemem tabii ama masraflar var sonuçta), vereceğin ücret alacağın bilgi ve edineceğin tecrübenin yanında solda sıfır kalır.

yine türk hava kurumunun sattığı kitlerle bağlayabilirsin, biraz çirkin tipleri var ama çok ucuzlar ve kırsan üzülmezsin bile. gider yenisini alırsın o derecede ucuzlar, bu senin tecrübe kazanmana çok faydalı olur. benim ilk 3 modelim türk hava kurumu modeliydi, götüm gibiydiler ama zaten işçiliğimde bok gibi olduğundan hiç hevesim kırılmadı, sen şimdi bir ikinci dünya savaşı modeli yapayım diyeceksin, para harcayacaksın, tecrübeli insanların yaptıklarına bakacaksın özeneceksin ama ilk denemen de o sonuca ulaşamadığından hevesin kırılacak, o nedenle zaten ucuz ve çirkin bir model yapman daha iyi olur, zaten çirkin bir model ne kadar daha bozabilirsin ki? en fazla uçmaz evde süs olur.

@selam
Uzun uzun aciklama yazmissin, cok tesekkurler.
İskelet kismini kendi basima hallederim. Hazir kit almayi da dusunmuyorum aslina bakarsan, direkt istedigim modeli sifirdan yapabilirim, benim icin cok zor değil. Kafama takilan kisim kaplama isi asil. Kopuk istemiyorum cunku scale model yapacagim. Ayrintili modeller yapamam kopuk ile.
Utu dedigin malzemeye gelince, (sanirim tissue denen malzemeden bahsediyorsun) senin de dedigin gibi iskeletin seklini alacak olması olayi var. Ayrintili scale model yapmak istedigim icin iskelet formunun gozle gorulur olmasını istemem.
Balsayi duymuştum, bunu sadece kaplama yapacak incecik plakalar halinde bulabiliyor muyuz?
Askerlik yaptigim yerde bir yuzbasi vardi, gemi modelleri yapiyordu, iskeletin ustune ince ince citalar kaplayarak kivrimli hatlarini veriyordu gemi govdesinin. Hobi sitelerine baktim, cok ince citalar goremedim ondaki gibi.
Bulabilirsem bu citalari sus icin yapacsgim modellerde kullanabilirim ama ucan model icin agir olur gibime geliyor.
Hem round hatlar verebilecegim, hem de cok hafif olacak ne malzeme kullanmaliyim bilemedim.
Bir de bahsettigin macun kuruyunca tipki ahsap gibi gorunen bir macun mu? Boyle bir sey gormustum o gemi maketlerinde.Ne deniyor o macuna?
Dedigim gibi, iskelet kismina takilmiyorum, kesim icin lazer kullanacağım, teknik resmini kendim cizebilirim, full scale plan'a e gerek yok. Ayrintili jpej veya pdf formatinda bir plan yeterli.
İstedigim ozellikte plan bulamazsam da iskeleti sifirdan kendim cizerim gerekirse.

dediğim macun direk kaportacıların kullandığı çelik macun gibi macun, macunlama sonrası zımparalama yaptığın için çok fazla ağırlığa etkisi olmuyor.

1mm kalınlığında balsa bulabilirsin daha incesini bulamazsın, ahşap kaplama dediğin ben yaparım abicim kolay diyebileceğin bir şey değil, uçağın gövdesi dikdörtgen falan değil ise, oval kısımlar var ise (misal yuvarlak gövdeli modeller) o çıtaların yanlarını açılı kesmen lazım ki birbirini öpsün, (ovalin derecesi kadar) ayrıca konik biçiminde ise ileriye doğru kapladığın çıtalar birbirinin üstüne binecek, onu da hesaplayabilmen ve çıtayı o şekilde hazırlaman lazım yoksa aralarında boşluk kalır çok macun gider ağırlığı arttırırsın, çıta kaplama en zor olan yöntem. çok usta gemi modelcileri bile o çıtaları hesaplayamayıp boşluk kalmasına sebep oluyorlar, işçiliği düşüyor.

Scale modelleri de köpükten yaparsın bu arada? ne farkı var ki normal modelden?

Birde free planlar falan var internette bolca, ne kadar işçiliğine güveniyorsan o kadar detaylı plan bulabilirsin yada alabilirsin 3/5$'a yeterki sen yapacağın modele karar ver. sonra kesersin lazer ile de, lazerle kestikten sonra ha hazır kit almışsın (kesilmiş) ha lazerle sen kesmişsin ne farkı var ki? o kıl testere ağaca değmeyecek ise?

plan bulamazsan iskeleti çizebilirsin ama kanat sinir yapısını tutturamazsın, ağırlık merkezini ayarlayamazsın, hangi sinir kalıbını kullanacaksın? dihedral açısını ne vereceksin? ağırlık merkezinin neresi olması lazım? sonuçta istediğin kadar detaylı modeli yaparsın ama uçmama şansı çok yüksek. tabii aerodinamik hakkında bilgin varsa yada mühendis kafalı biri isen oturup okursan o ayrı anasını ağlatırsın o zaman.

ha birde ilk modellerin üstten kanatlı olsun, alttan değil, alttan kanatlılar ilk uçuşlarında direk kırılır, teker kanatta olduğundan sert inişlerde kanadı kırarlar yada iniş sırasında sağa sola yatar kanat yere sürter kırılır, çalıya taşa takılır model yine kırılır, ilk modeller için üstten kanatlı yapıp uçurmalısın, 100+ saat uçuş sonrası alttan kanatlı modellere geç.

Modelcilik beceri ve ustalık işi, bu ikiside zamanla gelişen şeyler. ilk uçuşunda modelini kırıp tekrar uçurmayan çok insan var.

@selam
Tekrar tesekkurler. 1mm balsa numune alip bakacagim.
Kaplama isi icin zaten "ben herturlu hallederim" diyebir iddaam yok, o kisim el isciligi. Zaten duyuruyu kaplama isini sormak icin actim goruldugu gibi. Iskelet kismini hallederim diyorum, kaplama kismini danisiyorum su an.

Kopukte ahsaptaki kadar ayrintiya giremeyecegimi dusunuyorum, o yuzden scale modelde ahsap dusunuyorum ama hic elime alip incelemis degilim tabi kopugu. Ayrica lazer kullanamam kopuk kullanirsam. Evet kopuk kesen lazerler de ama ona bulasaman diyeyim kisaca. Dakota diye bir malzeme var, hafif sayilir, onu da kullanabilirim duruma gore.
Planlar dedigin gibi mevcut ucretli ve ucretsiz, halihazirda elimde de var birkac tane.

Lazerle kesecegim cunku testler yapacagim, her bir test icin oturup testereyle tek tek ugrasacak vaktim yok. Ayrica kendi yapacagim kitler neredeyse bedavaya gelecek kendim yaparsam. Kaldi ki hazir kit bedava olsa bile yine kendim test icin kit yapacagim.

Iskeleti dedigim gibi gerekirse kendim cizerim. Agirlik merkezi, ayrodinamigi, dihedrali, airfoili falan filani anasini aglatirim diye iddaali konusmayayim ama isin o kismi bende diyeyim kisaca:)

Bu arada thk'nin durumu icler acisi su an.

köpüğü resistanslı tel ile kesiyorlar (ben bir kere denedim beceremedim bıraktım) eskiden lazer yoktu tabii şimdi neleri vardır ona bişi diyemem, eğer dış detay çok olsun istiyorsan (kanatlardaki perçinler de olsun falan gibi mesela) köpüğün üstüne ince kavak kaplama yada duruma göre 1mm balsa ile kaplayıp zımpara ile inceltirsin, pürüssüz ve istediğin kadar detay çalışabileceğin bir yüzeyin olur. fikir olsun.

Eğer komple modeli kendin çıkartmak istiyor isen tüm her şeyini öğrenebileceğin kaynaklar var, hesapları nasıl yapılır vs. anlatan kitaplar var ama türkçe kaynak görmedim hiç. ingilizce tonla şey bulabilirsin. Biri vardı zamanında rahmetli oldu mesleği avukatlıktı ama yan iş olarak model planları çıkartıp satardı, ona sormuştum nasıl yaptığını gerçek planları üzerinden gidiyorum demişti. demekki bir yerlerde bu uçakların gerçek planları da bulunuyor aklında olsun, nerede bulunur nasıl alınır bilmiyorum ama o planlar üzerinden modelini yapabilirsin sanırım.

Eldeki plandan (kağıda baskılı planlarım var) kit hazırlayabilirsen benimde istediğim bir iki model var ;)

Rezistansli tel olayini gordum ama her sekli verebilecegimi sanmiyorum o yontemle.
Percinlere kadar ayrintiya girmeyecegim, o derece degil. Kanat kesidi icin tel kesim ideal ama govde icin bunu kullanam. Ornegin bir dc3 govdesini kopukten yapamam tel kullanarak. EN iyisi bahsettigin malzemelerden numuneler alip ne yapabiliyorum bir denemek.

Plani kendim cikartma isine de eger hicbir sekilde istedigim modelin planini bulamazsam girerim, plan varken ugrasmam yani. 3d modelleri de bulunuyor bircok modelin. Bu 3d modeller uzerinden kesitleri alip plani kendim hazirlarim gerekirse dedigim gibi. Agirlik merkezini falan hesaplarim plan cizmeye kalkarsam, problem degil. Ama zaman alir tabi, cok zamani olan biri degilim.

Zaten hic turkce kaynaga denk gelmedim havacilik konusunda. Varsa da cok nadirdir. Bendeki kaynaklar da halihazirda ingilizce.

Bahsettigin planlarin kagit ebatlari nedir? Tarayip gonderebiliyorsan yolla bir bakayim. Imkan bulursam hallederim.