[]
Büyük Şirketlerin Sunucuları Hakkında
Merhaba,
Google, Yandex, Facebook, VK, mail.ru gibi sitelere herkes istediğini yükleyebiliyor ve ücretsiz olarak GB'larca veri depolanabiliyor.
Bunun yanında dünyanın bir çok yerinden aynı anda bu sunuculara veri isteği gönderiliyor ve bu sunucular en ufak bir sorun çıkarmadan ya da son kullanıcıya yansıtmadan karşılayabiliyorlar.
*Bu sunucuların bir bant genişliği var mı? Nasıl teknolojiler kullanıyorlar ve aynı anda milyonlarca megabyt'lık isteği nasıl karşılıyorlar?
*Şirketler sunucularının kapasiteleri hakkında bir şeyler söylüyorlar mı? Tahminen ne kadar büyüklükleri var?
*Sunucu maliyetlerinin yüksek olmasından bahsediliyor sıklıkla. Nedir bu olay? Bahsedilen depolama kapasitesinin yüksekliği mi, internet bağlantı hizmetleri ve elektrik tüketimi mi?
edit:google data center gallery'e baktım da, seagate marka 2 TB'lık harddisk kullanıyorlar. ben en azından ssd benzeri bir teknoloji beklemiştim. harddisk ile farklı kullanıcılara ait veriler aynı anda nasıl okunabilir ki?
www.google.com
Google, Yandex, Facebook, VK, mail.ru gibi sitelere herkes istediğini yükleyebiliyor ve ücretsiz olarak GB'larca veri depolanabiliyor.
Bunun yanında dünyanın bir çok yerinden aynı anda bu sunuculara veri isteği gönderiliyor ve bu sunucular en ufak bir sorun çıkarmadan ya da son kullanıcıya yansıtmadan karşılayabiliyorlar.
*Bu sunucuların bir bant genişliği var mı? Nasıl teknolojiler kullanıyorlar ve aynı anda milyonlarca megabyt'lık isteği nasıl karşılıyorlar?
*Şirketler sunucularının kapasiteleri hakkında bir şeyler söylüyorlar mı? Tahminen ne kadar büyüklükleri var?
*Sunucu maliyetlerinin yüksek olmasından bahsediliyor sıklıkla. Nedir bu olay? Bahsedilen depolama kapasitesinin yüksekliği mi, internet bağlantı hizmetleri ve elektrik tüketimi mi?
edit:google data center gallery'e baktım da, seagate marka 2 TB'lık harddisk kullanıyorlar. ben en azından ssd benzeri bir teknoloji beklemiştim. harddisk ile farklı kullanıcılara ait veriler aynı anda nasıl okunabilir ki?
www.google.com
o harddiskler senin bildiği 2 tb harddiskler değil, endüstriyel tip diskler. raid 5 yapılarak birlestiriliyor performansları çok yüksek. ssd yeni teknoloji ve manyetik disklere oranla daha dayanıksızlar. belli okuma yazma sayılarına ulaştıkları zaman ömürleri tükeniyor ve sadece okunabilir hale dönüşüyor. evde benzer bi datacentervari birşey kendin yapabilirsin son kullanıcı odaklı NAS ürünleri mevcut western digital MyCloud mesela
- masa penisi (29.04.16 11:37:47 ~ 11:41:54)
Bu işlerden çok anlamam ama, bahsettiğiniz devasa siteler için aşağıdaki gibi bir metod olduğunu okumuştum. Tabi daha neler neler vardır.
(bkz: network load balancing)
(bkz: network load balancing)
- kus (29.04.16 11:55:43)
Büyük şirketlerden bahsediyorsak bant genişliği mevcut donanımın izin verdiği en yüksek seviye ve verimlilikte olmalı. Bu verimliliği sağlamak adına da sunucu üzerinde fazladan ısı ve elektrik üretimine sebep olabilecek bütün parçaları kaldırıyorlar. Maliyet dediğimiz elektrik, depolama, özellikle soğutma ve bakım. Bu masrafları kısmak için ellerinden geleni yapıyorlar. Fanların hızları çok elektrik harcamayacak ama işlemciyi/diski optimum çalıştıracak seviyede hesaplanıyor ve kontrol ediliyor.
Veri operasyonu için ise sırf bu işler için özelleştirilmiş programlama dilleri ve veri yapıları kullanıyorlar. Aşağıdaki 2014'te yazılmış makale Google'ın 10-15 exabyte civarı bir veriyi tuttuğundan bahsetmiş; şu an ikiye, belki üçe katlanmıştır o rakam. İnternet giriş/çıkışı için de en az 100 gigabit ethernet arabirimleri kullanılıyordur. Depolama kısmında evet SSD hızlı ama pahalı ve bakım masrafları da fazla. @masa penisi'nin dediği gibi standart HDD değil datacenter'larda kullanılanlar ve RAID ile hızlı ve güvenli çalışabiliyorlar.
Birkaç link bırakayım:
www.google.com
en.wikipedia.org
en.wikipedia.org
www.cirrusinsight.com
Veri operasyonu için ise sırf bu işler için özelleştirilmiş programlama dilleri ve veri yapıları kullanıyorlar. Aşağıdaki 2014'te yazılmış makale Google'ın 10-15 exabyte civarı bir veriyi tuttuğundan bahsetmiş; şu an ikiye, belki üçe katlanmıştır o rakam. İnternet giriş/çıkışı için de en az 100 gigabit ethernet arabirimleri kullanılıyordur. Depolama kısmında evet SSD hızlı ama pahalı ve bakım masrafları da fazla. @masa penisi'nin dediği gibi standart HDD değil datacenter'larda kullanılanlar ve RAID ile hızlı ve güvenli çalışabiliyorlar.
Birkaç link bırakayım:
www.google.com
en.wikipedia.org
en.wikipedia.org
www.cirrusinsight.com
- chicha (29.04.16 12:08:23)
peki şu mantıkta bir hata var mı:
ben bu sunuculardan indirirken maksimum 1 mb internet hızına ulaşabiliyorum. Benim internet hızım, adsl, bana bu kadar veri genişliği sağlıyor. Bu demektir ki benim gibi aynı anda 100 kişi bağlansa bu sunucuya, 100 mb'lık veri aktarımı gerekecektir. kaldı ki fiber internetler var, kurumsal çözümler var, vs.
yani google'ın sunucularının bulunduğu yerden, mesela Iowa'dan, saniyede gb'larca veri aktarımı oluyor. bunun bir sınırı yok mu? bunlar okyanusların altından gelen büyük kablolarla dünyanın farklı yerlerine iletiliyor.
yani kısaca, türk telekom'un benim tarifemde bana verdiği hız sınırı 10mbit iken, okyanusun altından kablo sağlayanların google ve benzeri şirketlere veri aktarımı için sunduğu sınırlar nasıl?
ya da sorumu değiştireyim. milyarlarca cihaz aynı anda veri aktarımında bulunuyor, ancak verinin iletildiği kanalların bir "maksimum" sınırı yok mu?
ben bu sunuculardan indirirken maksimum 1 mb internet hızına ulaşabiliyorum. Benim internet hızım, adsl, bana bu kadar veri genişliği sağlıyor. Bu demektir ki benim gibi aynı anda 100 kişi bağlansa bu sunucuya, 100 mb'lık veri aktarımı gerekecektir. kaldı ki fiber internetler var, kurumsal çözümler var, vs.
yani google'ın sunucularının bulunduğu yerden, mesela Iowa'dan, saniyede gb'larca veri aktarımı oluyor. bunun bir sınırı yok mu? bunlar okyanusların altından gelen büyük kablolarla dünyanın farklı yerlerine iletiliyor.
yani kısaca, türk telekom'un benim tarifemde bana verdiği hız sınırı 10mbit iken, okyanusun altından kablo sağlayanların google ve benzeri şirketlere veri aktarımı için sunduğu sınırlar nasıl?
ya da sorumu değiştireyim. milyarlarca cihaz aynı anda veri aktarımında bulunuyor, ancak verinin iletildiği kanalların bir "maksimum" sınırı yok mu?
- dahinnotha (29.04.16 12:31:24)
google kendi kablolarını döşemiş 2009 yılında. okyanus altında bir çok farklı şirkete ait özel kablolar da varmış.
o fiber kablolarlar da saniyede terabit'lerce veri taşıyabiliyorlarmış.
en.wikipedia.org
teşekkürler yanıtlarınıza
o fiber kablolarlar da saniyede terabit'lerce veri taşıyabiliyorlarmış.
en.wikipedia.org
teşekkürler yanıtlarınıza
- dahinnotha (29.04.16 12:43:38)
bunlar tek makina üzerinden olmuyor, yeni nesil yük hafifletme sistemleri var. clustered load balancing diye geçiyor. en meshuru apache hadoop,twitter felan bunu kullanıyor googleinda benzer bir sistemi vardı bildigim kadarıyla. mesela rusyada hiç sunucuları yok turkiyede de yok. rusyadan googlea giren bir adam İsveçte bulunan servera bağlanıyor. dunya üzerindeki en yakın noktaya yükleniyorsun yani sadece irlandaya değil. ve okyanustan geçen kablolar aşırı derecede büyük + dayanıklı. metresi 1.5 kilo olan kablo 2000km kadar mevcut döşenmiş diye biliyorum en son öyleydi. tepkime hizi 60 ms ve 2000km. sen aynı ağdaki arkadaşınla oyun oynarken bile tepkime hızı 20ms felan oluyor performansını sen ölç.
- masa penisi (29.04.16 13:33:08)
@dahinnotha
ayrıntılı cevap istersen aşağıda iki cevabım var, öğrenmek istediğin her şey yazıyor orada. Kim kime baskı yaparak çok para almaya çalışıyor, hangi oyuncu hangi durumda birbirine karşı avantajlı/dezavantajlı olabiliyor, bütün endüstriyi yazdım.
www.eksiduyuru.com
www.eksiduyuru.com
Google dark fiber (atıl durumdaki kabloya dark fiber deniyor) kiralamış olsa da hala IP transit ve Internet Exchange (IX) noktalarına bağlanmaya ihtiyacı var, sınırsız değil yani aktarım kapasitesi. Google kadar büyük bir şirketin varsa çok IP Transit almana gerek yok, IX noktalarına bağlanarak trafiğin çoğunu karşılarsın. IX'e bağlanmak IP transit'e göre komik derecede ucuz.
Örneğin 100 gbps IX 5000 euro civarı tutarken Level3 gibi bir şirketten 100 gbps IP transit almak mbps başına 50 cent dersek 50bin dolar tutuyor. Yalnız ilginç bir ayrıntı vereyim, miktar arttıkça birim başı fiyatın iyileşiyor. Örneğin 1 gbps istersen Level3 sana mbps başına 50 cent yerine 1.5 dolar fiyat çekiyor.
ayrıntılı cevap istersen aşağıda iki cevabım var, öğrenmek istediğin her şey yazıyor orada. Kim kime baskı yaparak çok para almaya çalışıyor, hangi oyuncu hangi durumda birbirine karşı avantajlı/dezavantajlı olabiliyor, bütün endüstriyi yazdım.
www.eksiduyuru.com
www.eksiduyuru.com
Google dark fiber (atıl durumdaki kabloya dark fiber deniyor) kiralamış olsa da hala IP transit ve Internet Exchange (IX) noktalarına bağlanmaya ihtiyacı var, sınırsız değil yani aktarım kapasitesi. Google kadar büyük bir şirketin varsa çok IP Transit almana gerek yok, IX noktalarına bağlanarak trafiğin çoğunu karşılarsın. IX'e bağlanmak IP transit'e göre komik derecede ucuz.
Örneğin 100 gbps IX 5000 euro civarı tutarken Level3 gibi bir şirketten 100 gbps IP transit almak mbps başına 50 cent dersek 50bin dolar tutuyor. Yalnız ilginç bir ayrıntı vereyim, miktar arttıkça birim başı fiyatın iyileşiyor. Örneğin 1 gbps istersen Level3 sana mbps başına 50 cent yerine 1.5 dolar fiyat çekiyor.
- hayirsiz (29.04.16 13:38:23 ~ 13:55:22)
1