[]
sayıları bile bilmeyen lise son öğrencisi
arkadaşlar ticaret lisesi muhasebe bölümü son sınıf öğrencisi, bu sene üniversite sınavına girecek bir stajyerim var ofisimde çalışan. bu kız ticaret lisesi muhasebe bölümünün son sınıfına gelmiş ama bırak muhasebeyi, daha dört basamaklı sayıları okumayı bilmiyor. 1052 yazıyorum kağıda, oku diyorum kilitleniyor. ondalıklı sayıları hesap makinesiyle toplayamıyor. anlaması, zekası, kavraması falan çok düşük. basit zeka soruları soruyorum ("elimizde dokuz tane top var, sekizinin ağırlığı aynı, birisi daha ağır. çift kefeli teraziyle en az kaç tartıda ağır topu bulursun" şeklinde), sorunun cevabını bilmeyi bırak, soruyu yorumlayamıyor, anlamıyor bile, "ağırlıklarını ölçer bulurum" diyor. "nasıl ölçersin" diyince "işte tek tek tartarım hepsini" diyor. yani cevabı bulmayı bırak, mantık bile kuramıyor. insan cevabı bilemese bile azıcık düşünüp "dörder dörder tartarım, yok olmadı üçer üçer tartarım" gibi bir cevap bekliyor, düşünsün, bulamasa bile azıcık düşünsün istiyor.
hiç muhasebe bilmese, ama söyleneni aklında tutup anlamaya çalışsa, anlasa zehir gibi yetiştiririm ama onu da yapamıyor. kavraması çok basit şeyleri bile kavrayamıyor. şu evrakları tarih sırasına diz diyorum dizemiyor. tarihleri sıraya koyamıyor. her ay aynı işi yaptırıyorum, her ay ilk defa yapıyor gibi sıfırdan anlatıyorum, yoksa yapamıyor. evrakları sıraya dizsin gruplasın diye önüne koyup anlatıyorum, kağıdı kalemi de al yaz diyorum, not tuttuğu halde ertesi ay yine yapamıyor. zor şer sıraya dizdirttiğim evrakları ertesi gün bilgisayara işleyip masasına koyuyorum dosyaya taksın diye. hepsi köşelerinden zımbalı, düzenli şekilde. (geçen ay da aynısını yaptım, sıraya dizdirtip ertesi gün de geri verdim, dosyaya tak dedim, takacağı dosyayı gösterdim, delgeçle düzgünce evrak delmeyi öğrettim). bir saat sonra bakıyorum zımbaları sökmüş, hepsini dağıtmış tekrar sıraya dizmeye çalışıyor. yani öyle teyp gibi ki "masana konan evrağı sıraya diz" diye son kaydı almış, ne koyarsan koy söküp sıraya dizecek. "geçen ay önce dizdim sonra taktım, bu ay da dizdim, demek ki takmam lazım" demiyor. üstüne basa basa gösterdiğim evrağı "lan bunu daha dün dizdim niye geri gelmiş masama" diye düşünmüyor. dosyalayacağını bilmese bile gelip sorsa "dosyaya mı takıcam bunları" diye ona da eyvallah. ki bize evrak müşteriden naylon torba içinde karman çorman saçma sapan gelir, sıraya dizilip işlenen evrak ise köşelerden zımbalı, düzgün kitap gibi olur sonuçta. yani en andaval adam bile sıraya dizilecek karman çorman evrak yığını ile işlenmiş dosyaya takılmayı bekleyen üst üste düzgünce dizili evrakların farkını ilk bakışta anlar. anaokulu çocuğu bile anlar o derece. bu anlamıyor. lise sonda bu haliyle üniversiye sınavına girip ne yapacak, çok merak ediyorum.
daha fazla uzatmadan soruma geleyim. ben buna nasıl yol gösterebilirim. "boşver sınavı falan sen bu halinle yapamazsın" diye moralini bozarak gaz versem yanlış bir davranış mı olur? o da gaza gelip "yapabiliriiimmm" diye dört elle sarılsa, kafayı kullanmayı öğrense falan. hiç sanmıyorum işe yarayacağının ama başka önerisi olan varsa sevinirim. "zekisin ama çalışmıyorsun" demek istemiyorum. zeki falan değil çünkü. kırıntısı yok.
hiç muhasebe bilmese, ama söyleneni aklında tutup anlamaya çalışsa, anlasa zehir gibi yetiştiririm ama onu da yapamıyor. kavraması çok basit şeyleri bile kavrayamıyor. şu evrakları tarih sırasına diz diyorum dizemiyor. tarihleri sıraya koyamıyor. her ay aynı işi yaptırıyorum, her ay ilk defa yapıyor gibi sıfırdan anlatıyorum, yoksa yapamıyor. evrakları sıraya dizsin gruplasın diye önüne koyup anlatıyorum, kağıdı kalemi de al yaz diyorum, not tuttuğu halde ertesi ay yine yapamıyor. zor şer sıraya dizdirttiğim evrakları ertesi gün bilgisayara işleyip masasına koyuyorum dosyaya taksın diye. hepsi köşelerinden zımbalı, düzenli şekilde. (geçen ay da aynısını yaptım, sıraya dizdirtip ertesi gün de geri verdim, dosyaya tak dedim, takacağı dosyayı gösterdim, delgeçle düzgünce evrak delmeyi öğrettim). bir saat sonra bakıyorum zımbaları sökmüş, hepsini dağıtmış tekrar sıraya dizmeye çalışıyor. yani öyle teyp gibi ki "masana konan evrağı sıraya diz" diye son kaydı almış, ne koyarsan koy söküp sıraya dizecek. "geçen ay önce dizdim sonra taktım, bu ay da dizdim, demek ki takmam lazım" demiyor. üstüne basa basa gösterdiğim evrağı "lan bunu daha dün dizdim niye geri gelmiş masama" diye düşünmüyor. dosyalayacağını bilmese bile gelip sorsa "dosyaya mı takıcam bunları" diye ona da eyvallah. ki bize evrak müşteriden naylon torba içinde karman çorman saçma sapan gelir, sıraya dizilip işlenen evrak ise köşelerden zımbalı, düzgün kitap gibi olur sonuçta. yani en andaval adam bile sıraya dizilecek karman çorman evrak yığını ile işlenmiş dosyaya takılmayı bekleyen üst üste düzgünce dizili evrakların farkını ilk bakışta anlar. anaokulu çocuğu bile anlar o derece. bu anlamıyor. lise sonda bu haliyle üniversiye sınavına girip ne yapacak, çok merak ediyorum.
daha fazla uzatmadan soruma geleyim. ben buna nasıl yol gösterebilirim. "boşver sınavı falan sen bu halinle yapamazsın" diye moralini bozarak gaz versem yanlış bir davranış mı olur? o da gaza gelip "yapabiliriiimmm" diye dört elle sarılsa, kafayı kullanmayı öğrense falan. hiç sanmıyorum işe yarayacağının ama başka önerisi olan varsa sevinirim. "zekisin ama çalışmıyorsun" demek istemiyorum. zeki falan değil çünkü. kırıntısı yok.
bence moral bozarak gaz vermeye çalışmayın, çevresindeki herkesten aynı lafları duyuyor olabilir, yazık. belki gerçekten pes etmesine sebep olur çünkü öğrenme hırsı olan birine de benzemiyor.
- quasiromantic
(24.10.09 18:52:47)
Moralini bozarak gaz vermek mümkün mü bilmiyorum, ters de tepebilir. Ama gaza geldiğini varsaysak bile mucivezi sonuç alması çok zor, hatta imkansız olabilir. Stres altında beceriksizlik sözkonusu olabilir; evinde bir sorunu olup olmadığını sorabilirsiniz, yoksa sizden çekinip çekinmediğini/korkup korkmadığını öğrenebilirsiniz. Öyle ise, onu rahatlatmaya çalışın, onu tedirgin edecek tavırlarınız olmasa bile. (Gerçi bu koşullar altında bile kendisiyle ilgilendiğinize ve ne yapmanız gerektiğini düşündüğünüze göre, o tarz tavırlar içinde olacak biri değilsinizdir zaten.) Tabii evdeki sorunlar veya kişisel problemleri, bu derece sonuçlara yola açar mı, bilemiyorum. Böyle sorunları varsa sizin bunları sizin gidermeniz düşünülemez.
Açıkça konuşsanız, kırılmasına yol açmadan, giderilebilecek bir sorun olup olmadığını sorsanız ve bu durumunun kendisini değil ÖSS'de, bütün hayatında olumsuz etkileyebileceğini, iyi niyetle yardımcı olmak istediğinizi söyleseniz bir ipucu elde edebilirsiniz belki. Uzaktan konuşmak kolay tabii, ben olsam iki-üç kez söylediğimin anlaşılmaması (sebebi ben olmadığım takdirde) çıldırmama neden olabilirdi.
Umarım çaresini bulursunuz, kolay gelsin.
Açıkça konuşsanız, kırılmasına yol açmadan, giderilebilecek bir sorun olup olmadığını sorsanız ve bu durumunun kendisini değil ÖSS'de, bütün hayatında olumsuz etkileyebileceğini, iyi niyetle yardımcı olmak istediğinizi söyleseniz bir ipucu elde edebilirsiniz belki. Uzaktan konuşmak kolay tabii, ben olsam iki-üç kez söylediğimin anlaşılmaması (sebebi ben olmadığım takdirde) çıldırmama neden olabilirdi.
Umarım çaresini bulursunuz, kolay gelsin.
- uyuklayankedi
(24.10.09 19:04:47 ~ 19:05:49)
gerçekten zor bir durum. dikkat eksikliği de olabilir bu arkadaşta. aslına bakarsanız sizin üstünüze düşen bir vazife olmamasına rağmen bunu görev bilmeniz bile fazlasıyla önemli bir davranış. eminim şu yaptığınızın birazcığını yapmayan insanlarla dolu bir çevresi vardır. aşağılamak veya pohpohlamanın bir faydası olmaz şu gibi bir durumda. ödev verseniz eğer yaparsa bilin ki sizin ayırdığınız zamanı önemsiyor. yoksa işim mi lan bu deyip çıkabilir de işin içinden. ama bunu ödev gibi değil de, iş gibi verirseniz belki daha iyi olur. mesela illa sizin elinizde rakamlar bulunan bir excel dosyası vardır; onun rakamlarının yanına türk lirası değerlerinin okunuşunu yazdırın. kuruşlu falan olması daha sıkı bir çalışmaa sebep olacaktır. bu gibi bir durumda yine sizin göreviniz değil ama ailesinin bir profesyonele başvurması gerektiğini bilmesi gerekir diyeceğim. ama ailesi de belli ki sallamıyor. öss ile ilgili bir yönlendirme yapmanızın bir faydası yoktur. hatta şu şartlar altında yönlenmemesi daha iyi. çünkü eğer bu vakte kadar aile ittirmesiyle, torpille geçiyorsa gerçekle yüzleşmek zorunda kalacaktır. yok öyle değilse zaten barajı geçecek puanı yapabilir. ki zaten onlar össye girmeden yüksek okula gidebiliyorlar diye biliyorum. yani siz sadece gösterdiğiniz özveriyi göstermeye devam edin. stajyer olduğu için, ekstra bir özveri göstermeniz staj sonunda karşılıklı kırıklığa yol açabilir.
- outlawrider (24.10.09 19:22:49)
bu neki, sen bir de yurtdışına okumaya giden öss den ancak özel kazanabilen elemanları gör, bırak okumayı yazmayı bile zor sökmüşler.
açık açık söyle, gerçeğinde farkında değildir o.
açık açık söyle, gerçeğinde farkında değildir o.
- alchemistt (24.10.09 19:49:15)
lise sona nasil gelmis? ailesi ne durumda? saglik problemleri var mi? hayatinda zor donem mi geciriyor? heyecanla ilgili bir sorunu olabilir gibi geldi. unutkanlik da var. bir hastaligin semptomlari bile olabilir.
- ermanen (24.10.09 19:59:48)
Niçin kendini onun için bir şey yapmak zorunda hissediyorsun?
- money money money (24.10.09 20:22:18)
aha...bunun aynısından bende de var:)kendisiyle geçen 10 aydan sonra söyleyeceğim şudur ki,olmuyor...siz ne kadar öğretmeye,kafasını kullanmasını,düşümesini sağlamaya çalışsanız da olmuyor...kafa onu almıyor.kendinizi de onu da fazla zorlamayın.kağıtlar zımbalanıp dosyalanacaksa,şu kağıtları zımbala sonra da dosyala diyceksiniz.ne eksik,ne fazla.çünkü siz söylemediğiniz sürece,söylemediğiniz ama yapılmasını beklediğiniz şeyleri yapmayacaktır.
eğer ki illa eğiticem ben bunu diyorsanız,3 yaşındaki bir çocuğa herşeyi nasıl sıfırdan öğretiyorsanız,ona da herşeyi sıfırdan öğretmeyi göze almanız lazım ki,bunun da iş hayatında mümkün olduğunu düşünmüyorum açıkçası.
ben benimkinden umudu kestim en azından.
eğer ki illa eğiticem ben bunu diyorsanız,3 yaşındaki bir çocuğa herşeyi nasıl sıfırdan öğretiyorsanız,ona da herşeyi sıfırdan öğretmeyi göze almanız lazım ki,bunun da iş hayatında mümkün olduğunu düşünmüyorum açıkçası.
ben benimkinden umudu kestim en azından.
- karamell (24.10.09 21:00:09)
bi arkadaşım vardı. alfabeyi bile sayamazdı. hayatımda gördüğüm zeka özürlü olmayan ama zekası en düşük insandı. bu kız benimle beraber liseyi bitirdi. ilk sene üniversite kazanamadı. bilgileri ezberleyerek çalışırdı. hiçbi şeyi anlamazdı. ezberlediği kadarıyla ikinci seferde barajı geçip özel bir üniversiteye girip, iki yıllık, onu da bitirdi. üniversiteye girip bitirmiş sonuçta, ne kadar aptal olabilir ki diye düşünüyor insan di mi?
kız düyanın içinde yaşadığımızı, bebeklerin anüsten çıktığını ve çarpmayla toplamanın aynı şey olduğunu sanıyodu.
bi kere sınıfta bişey satılıyordu. öğretmen ona verdi satış görevini. 10 liralık bişey. satın almak için 20 tl verene önce bozuk yok mu yaa diye ağlayıp sonra 10 tl para üstü veriyor ve toplam paradan 10tl eksildi diye kendi cebinden tekrar 10 tl koyuyordu. sonunda öğretmene gidip hocam para üstü vere vere bende para kalmadı, 5 kere para ödedim bi kere almak için dedi. lise sondaydı. bir hatasını düzelttiğinde ha öyle mi der ve beş dakika sonra aynı hatayı tekrar yapardı. yani öğrenmiyordu.
bu kız hiç de öyle sosyal fobili, psikolojik sorunlu bir kız değildi. bir dediğini iki etmeyen bir ailesi ve çok geniş bi çevresi vardı. sürekli de sevgilileri olurdu. ailesinden dolaylı, her yerde el üstünde tutulurdu ve ailesi bu kızı sen müthiş bi insansın diye diye büyüttü. aynı zamanda biraz peltekti bu kız ve ne zaman söylediği bir şeyde bir hataya dikkat çekilse, hemen trip yapar ve peltekliğini öne sürerdi. halbuki bu hataların pelteklikle hiç bir alakası yoktu. ama o bunu öne sürünce akan sular durur ve onu rencide etmemek için kimse bişey diyemezdi.
bu kız bu şekilde krallar gibi yaşadı. ailesinin tanıdığı olan okullar onu mezun etti, ailesinin tanıdığı olan yerler ona iş verdi. bu kız hiçbi zaman kendini eksik hissetmedi. çok sağlam bi özgüveni vardı.
diyeceğim odur ki, kendisini eksik hissetmesini sağlayın. varsın rencide olsun. böyle olmanın kabul gördüğünü sakın sanmasın.
kız düyanın içinde yaşadığımızı, bebeklerin anüsten çıktığını ve çarpmayla toplamanın aynı şey olduğunu sanıyodu.
bi kere sınıfta bişey satılıyordu. öğretmen ona verdi satış görevini. 10 liralık bişey. satın almak için 20 tl verene önce bozuk yok mu yaa diye ağlayıp sonra 10 tl para üstü veriyor ve toplam paradan 10tl eksildi diye kendi cebinden tekrar 10 tl koyuyordu. sonunda öğretmene gidip hocam para üstü vere vere bende para kalmadı, 5 kere para ödedim bi kere almak için dedi. lise sondaydı. bir hatasını düzelttiğinde ha öyle mi der ve beş dakika sonra aynı hatayı tekrar yapardı. yani öğrenmiyordu.
bu kız hiç de öyle sosyal fobili, psikolojik sorunlu bir kız değildi. bir dediğini iki etmeyen bir ailesi ve çok geniş bi çevresi vardı. sürekli de sevgilileri olurdu. ailesinden dolaylı, her yerde el üstünde tutulurdu ve ailesi bu kızı sen müthiş bi insansın diye diye büyüttü. aynı zamanda biraz peltekti bu kız ve ne zaman söylediği bir şeyde bir hataya dikkat çekilse, hemen trip yapar ve peltekliğini öne sürerdi. halbuki bu hataların pelteklikle hiç bir alakası yoktu. ama o bunu öne sürünce akan sular durur ve onu rencide etmemek için kimse bişey diyemezdi.
bu kız bu şekilde krallar gibi yaşadı. ailesinin tanıdığı olan okullar onu mezun etti, ailesinin tanıdığı olan yerler ona iş verdi. bu kız hiçbi zaman kendini eksik hissetmedi. çok sağlam bi özgüveni vardı.
diyeceğim odur ki, kendisini eksik hissetmesini sağlayın. varsın rencide olsun. böyle olmanın kabul gördüğünü sakın sanmasın.
- cereal killer (24.10.09 21:12:13)
averaj zekalı insanlar hayatınız boyunca her yerde karşınıza çıkabilir arkadaşlar. bu kişilere destek olmak hepimizin görevidir (bir üstteki durumdan bahsetmiyorum algısı gerçekten düşün olan insanlardan bahsediyorum). zira kullanılmaya sizden çok daha fazla yatkındırlar. kibritsuyu'nu bir şeyler yapmaya çalıştığı için tebrik ediyorum. yalnız bir gerçek var... bugüne kadar çevresindeki insanlar destek olmadıysa yaşı 18 olan bir kişiyi 5-6'ayda normal insan seviyesine çekemezsiniz. bu çok uzun ve meşakkatli bir iş olacaktır. eğer çabaladığını ve olduğundan daha iyi bir şeyler yapmak istediğini gözlemliyorsanız öncelikle anlayabileceği basit işlerle başlayın sonra yavaş yavaş komplike hale sokun. siz konuşurken not almasını ve istediğiniz işleri aldığı notlara bakıp eksiksiz yapması gerektiğini söyleyin. ödül verin, mutlu edin. ama dediğim gibi çok uzun bir süreç bu sizin yapabileceğiniz bir şey değil ailesinin yapması gerekli. sizin yapabileceğiniz en iyi şey hayırlı bir kısmet bakmak olur kendisine. =)
- atrin (24.10.09 21:22:17 ~ 21:24:09)
bu egitim sistemi ile bu kizin lise okuyor, muhasebe okuyor olmasi hic de imkansiz degil. üniversite de kazanabilir ve hatta bitirebilir de. bana psikolojik destege de ihtiyaci varmis gibi geldi.
- atmacaged (24.10.09 22:37:53)
1
