Ekşi Duyuru

muhafızlar canlı varlıklar olduğu için ikisi de doğru
cansız varlıklarda ikincisi doğru

ben bunu zamanında araştırdım. genel kanı özne insan değilse tekil, insansa çoğul olduğu yönündeydi diye hatırlıyorum.

@1 +1 ama canlı kelimesini insan olarak değiştirelim.

Sağolunuz. Yayıncılıkta özellikle şöyle kullanılır, diye bişi diyebilir miyiz peki? (çeviring)

öncelikle, ben de çevirmenim. tek bir kuralla açıklamak zor aslında ama bir yazarın şöyle bir notu vardı :

1. Özne tekil olduğunda, yüklem de kendiliğinden tekil olacaktır. Burada sorun pek çıkmaz.
2. Özne çoğul olduğunda iki uygulama biçimi vardır (insan ya da öteki canlı varlıklar arasında ayrım yapmadan):
a. Çoğul özne açıksa, tek bir noktada odaklanan eylemini belirten yüklem tekil olur.
Örnek: "Çocuklar çok akıllıydı."
b. Çoğul özne gizliyse, yüklem çoğul eki alır.
Örnek: "Arkalarına bakmadan çekip gittiler."
3. Özne açık ve tekil olduğunda, saygı ve incelik belirtmek için yüklem çoğul olabilir, ama bunun dilin dışına bir kaçış biçimi olduğu da kabul edilerek.
Örnek: "Öğretmenim nasıllar?"
Çeşitli yazım kılavuzlarının açık hükümlerden kaçındığı ya da hiç değinmediği bu yazım ilkesinin tartışılıp en doğru çözümün bulunması zorunlu görünüyor. Üstelik bu konulardaki kesin hükümleri vermesi beklenen Türk Dil Kurumu'nun internet sitesinde, "Özne-yüklem uyumu nedir?" başlığı altında verilen şu yanıt, kurumun ne denli yetersiz ve çözümleyici olmaktan uzak bulunduğunu gösteriyor:
"Cümlede özne ile yüklem arasında her zaman teklik-çokluk bakımından uygunluk aranmaz. Cansız varlıklarda özne çokluk biçimindeyken yüklem teklik biçiminde olur. Her kuralda olduğu gibi bu kuralın da istisnaları vardır. 'Bunlar masa mı?' doğru kullanımdır. Ancak, canlı varlıklarda durum biraz farklıdır. Canlı varlıklarda özne çokluk biçimindeyken yüklem teklik de olabilir, çokluk da olabilir. 'Ayşe bize geldi.', 'Ayşeler bize geldi.' veya 'Ayşeler bize geldiler.' örneklerinde olduğu gibi. Yüklemin çokluk olması durumunda, anlatım biraz daha saygı ve nezaket ifadesi taşır. 'Hocam, beni hatırladılar mı?' cümlesinde olduğu gibi. Bununla birlikte yüklemin çokluk ifadesi taşıması, bazen de küçümseme ya da alay anlamı taşır. 'Dostumuz bizi hatırlamamışlar.', 'Nihayet, lütfen teşrif ediyorsunuz.' gibi."
TDK'nın açıklaması hiçbir soru işaretini kaldırmaya yetmiyorsa, bu konuya yeniden ve gecikmeden dönmek zorundayız.

Çok teşekkür ederim sayın çevirmen :)
Bulamamıştım bu tip bir kaynak. Sağolunz.