Ekşi Duyuru

bay kelimesinden türediğinden sanıyorum.

valla ben de anlamıyorum. bayan denmesinden rahatsızlık duymuyorum duyanı da anlayamıyorum. kadın demekten bi farkı yok bence.

bayan zeynep, bayan ertürk falan denilmesinden rahatsız olunduğunu sanmıyorum.
benim rahatsız olduğum mesela spor müsabakalarında erkek voleybol takımından bahsedilirken kadın voleybol takımı yerine bayan voleybol takımı denmesi. cinsiyet seçerken erkek ve bayan'ın yer alması. kadın kelimesinden ayıplı bir şeymiş, bir küfürmüş gibi kaçılması.

ayrıca birilerinin arkamdan "bayaan, bağyan, boyon" vb türevleriyle seslenmesi ardından muhakkak bktan bir şey yaşamam da sevmememin etkenlerinden :P

mesgul ve huzursuz +1
kadin kelimesi "kibarlastirilmaya" calisiliyor nedensiz bir sekilde.

e bagyan demeyek de ne diyek diye soranlar oluyor, cok basit arkadaslar "siz" diye bir kelime var mesela. "hanimefendi" demek istemiyorsaniz bunu kullanabilirsiniz.
tanimadiginiz bir kadina hitap ederken siz deyin bitsin.
bagyan su parayi uzatin yerine parayi uzatir misiniz, bak ne guzel dimi?

rahatsızlık duymuyorum. rahatsızlık duyanları niyet okuyucu ve adamına göre davranan kişiler olarak nitelendiriyorum. bayan denmesinin altta yatan olası sebeplerinden 'biri' ve bayan diyen kişilerin 'kaba ve ruhsuz' olması nedeniyle rahatsızlık duyuluyor.

kadın kelimesinin bakirelikle bağlantısı yüzünden insanlar kullanıyor. aynı tepkileri karşısındaki eşşek kadar adama "çocuk" diye işaret ederken vermezler.

bayan zaten mrs veya miss olarak kullanılınca kimse rahatsızlık duymuyor ki

kadın veya hanım anlamında kullanılınca rahatsızlık duyuluyor

örneğin:
-bayan bakar mısınız? YANLIŞ
-hanımefendi bakar mısınız? DOĞRU

-ben esmer bir bayanım YANLIŞ
-ben esmer bir kadınım DOĞRU

bence "hanim" ya da "hanimefendi" kulaga daha hos geliyor. bayan, cinsiyetci veya degil biraz sokak agzina dondu bana gore. "beyler, bayanlar" yerine "hanimlar ve beyler" sanki daha hos.

Çok basit bir soru soracağım:

Pazar yerindeki bir kadını/bayanı/hanımefendiyi düşünün. Domates almış, parayı vermiş, ve dalgınlıkla para üstünü almadan ilerlemeye, tezgahı terk etmeye başlamış. İyi niyetli satıcı da, arkasından seslenip uyaracak ve parasını almasını sağlayacak.

Bu adam ne diye seslenecek Allah aşkınıza?

-Kadııın! Paranızın üstünü alın. Unuttunuz.
-Bayaağn! Paranızın üstünü alın. Unuttunuz.

Hanımefendi demeyin vururlar ağzınıza. Burada kadın denir mi ya? Ne diyelim?

Ha bizim esnaf "Aplaa!" diye sesleniyor en güzeli en temizi. Esnaf çocuksa eğer "teyze" devreye giriyor.

@feel the blanks

işte tam olarak bundan bahsediyorum ''bayan''aslında günlük kullanımda ihtiyaç duyulan bir kelime.''kadın'' dememeye çalışmak da genellikle ''bayanların'' (bak kullanmak zorunda kaldım.hanımefendi mi deseydik?) komplekslerinden kaynaklanıyor.tanımadığım yaşıtım birinden bahsederken dahi ''kadın'' demem.

Political Correctness vs her türlü varım ama bence yanlış yerden başladık.

konu daha çok 'kadın' kelimesinden utanılması ile ilgili. bununla paralel olarak kadın'ın kendisi utanılacak bir şey haline geliyor. kadın olmak kız olmak kriterleri oluyor ve 'kızlık' statü haline geliyor ve kızlığını kaybetmiş olan aşağı görülüyor.
ben birçok kere, insanların sırf sevmediği ve sinir olduğu biri için 'kadın' kelimesini kullandığını gördüm. mesela burada da bir hata var o 'kadın' kelimesi beni çok rahatsız etti. şöyle ki; bunu diyen adam 50 küsür yaşında ve 'kadın' dediği kişi 25-26 yaşında. bu haliyle oldukça normal ve olması gereken bir şey gibi duruyor ancak işin aslı başka, ben o kişileri tanıyorum.
adam kadına gıcık ve o adam o eğitim seviyesiyle normalde sevdiği biri olsa o kişi, (aynı zamanda kızı yaşında biri olması paralelinde) ''o kız geldi mi'' gibi bir cümle kurar ancak tasvip etmediği/ sevmediği/ sinir olduğu biri için ondan bahsederken 'kadın' kelimesini bir aşağılama olarak kullandı. işte 'bayan' kelimesine karşı çıkışın temel nedeni bu. bayan diyerek 'kadın' aşağılanıyor.

ben olabildiğince 'hanımefendi' demeye gayret ediyorum. elbette arada bir bayan çıkıyor ağzımdan, hanımefendinin uymadığı kadın kelimesini hakaret olarak algılayabilecek kadınların bulunduğu ya da bulunabileceğini düşündüğüm bir yerde kullanabiliyorum.

işte burada yeni bir sorun duruyor; henüz işin çok başındayız. şu anda insanlara bayan değil kadın diye diretmek çok yanlış. aslında yanlış değil elbet ancak karşında senin ne dediğini anlamayan bir güruh var. önce belli bir seviyeye gelmek gerekiyor. kaldı ki bizim toplumumuzda 'ben kadın değilim bayanım' diyen kadınlarının varlığı söz konusu. acele edildiğini düşünmekle birlikte katılıyorum.

birde şöyle tipler var ''hayır sen kız değilsin kadınsın!1!1!!'' geçen bu duyuruda denk geldim böyle bir laleye. sana ne lan o kadının kendisini nasıl tanımladığından. erkekleri düzelt, kendi hitabını ona göre ayarla ama gidipte bir kadına böyle demek çok yanlış. kendisine yazacaktım ama zamanım olmadı, sonrada adını unuttum. burada görür de kendisini hatırlarsa elbet yazabilir bana, iyi de olur. konuşur anlaşırız :)

Bay-Bayan; Erkek-Kadın şeklinde kullanılmadığı sürece sorun olmayan durum aslında; birinin arkasından nasıl bağıracakmış, bir erkek giderken arkasından "erkekkk! bakar mısınız?" diye bağırıyorsun, olay basit; tersi durumda erkek için de aynı seslenmeyi kullanabiliyorsan o şekilde hitap edebilirsin yoksa kimsenin "bayan" sözcüğü ile sorunu yok; tuvaletlere bay-bayan yazarken kimse bay-kadın yazılsın demiyor; tek çaba kullanım aşağıdaki karşılıklarda olsun:

kadın-erkek
bayan-bay
hanımefendi-beyefendi

"bayanlar voleybol ligi" gibi demenin absürtlüğünü "baylar voleybol ligi" denildiğinde anlamak çok da zor değil aslında.

ben de bu bayan demeyin kadın deyin lafları çıkalı beri garipsiyordum neden böyle ısrarla bu konu üzerinde duruluyor diyordum.
@meşgul ve huzursunun cevabını okuyunca ( herkesin nedeni buysa) mantıklı geldi. erkek yüzme takımı deniliyorsa kadın yüzme takımı demek lazım.

@feel the blanks'ın değindiği konuya da katılıyorum. pazarda veya dışarıda herhangi biri bana "kadın" diye seslense bozulurum, garipserim. çünkü toplumdaki genel yargı bu tür seslenmenin kaba olduğu yönünde. "sanane be kadın" " kadına bak şunu yaptı" gibi cümlelerde kullanılıyor. veya otobüste kadına yer verdim demeyiz de hanıma veya bayana yer verdim deriz mesela. aynı şekilde erkeğe/adama yer verdim de denmiyor, baya, beyfendiye yer verdim deniyor. nezaket tek tarafa çalışmıyor, bunlarda bir ayırım yok.
pazarda veya dışarıda kadın için verdiğim örnekler adam sözcüğü için de geçerli. erkek diye hiç seslenilmiyor zaten. "erkeeek paranın üstünü unuttun" denmez, "adaam paranın üstünü unuttun da denmez" bayım paranın üstünü unuttunuz denir. abi amca deme durumu da aba teyze durumuyla aynı.

@ defug'un örneğindeki "bayan bakar mısınız" beni rahatsız etmez mesela.
ben esmer bir kadınım yerine ben esmer bir bayanım denmesini garipserim. esmer olduğunu değil bayan olduğunu vurguluyor diye düşünürüm. cümlede vurgu kayması olur.

sonuç olarak; rahatsız olmuyorum. aksine bu konunun da tıpkı ayrı yazılan de hezimeti gibi rayından çıkacağı konusunda endişeliyim.

Çünkü kadınlığı bekaretin olup olmamasına indirgeyen yavşaklar var, aynı şekilde kadın diye hitap edildiği için "ben kadın değilim kızım :(" diyen 28 yaşında "kızlar" var. Siz onlara Kezban deyin, ben demiyorum.

Onlara göre bayan kelimesi temiz, suya sabuna dokunmuyor. İçi boş. Kadın kelimesi ise (yine onlara göre) cinsel geçmişi ifade ediyor.

Oysa doğrusu şudur: fiziksel ve ruhsal olgunluğa erişmiş dişi insana kadın denir. 18 yaşındaysa genç kadın dersin, 55 yaşındaysa kadın dersin.

Hitap içinse söylendiği gibi "hanımefendi" gibi çok güzel bir kelimemiz var.

Kız - Oğlan
Kadın - Erkek
Bay - Bayan
Hanım - Bey

Söyleyeceklerim bu kadar.

@yirmisantim, bir düzeltme yapayım, her ne kadar günlük hayatta kullanım farklı olsa da aslında doğrusu bu;

Dişi - Erkek
Kadın - Adam

feel the blanks'in dedigi seye ben yukarida cevap verdim zaten.
okumamissiniz bi daha yazayim...

"e bagyan demeyek de ne diyek diye soranlar oluyor, cok basit arkadaslar "siz" diye bir kelime var mesela. "hanimefendi" demek istemiyorsaniz bunu kullanabilirsiniz.
tanimadiginiz bir kadina hitap ederken siz deyin bitsin.
bagyan su parayi uzatin yerine parayi uzatir misiniz, bak ne guzel dimi?"

hanimefendi, ya da sadece pardon bakar misiniz diceksiniz.
bitti.

adama bayim bakar misiniz diyo musunuz? ya da erkek bakar misin?
cumlelerinizi yazarken mantikli olun biraz.
o konumda kimse sizden kadin ya da bayan bakar misiniz demenizi beklemiyor zaten.
hanimefendi/beyfendi diyemem ben derseniz "pardon bakar misiniz" diye bir cumle var.
anlatabildim umarim...

Peggy, benim bildiğim kadarıyla adam sözcüğünün ilk anlamı insan, ikinci anlamı erkek. Ama ataerkil düzende kadının yeri olmadığı için, kadın "insan" olmadığı için anlamı gitgide kaymış. Keza "oğul" da "döl, yavru" demektir ama yine aynı ataerkil düzen erkek çocuğu olunca ona "oğlum" demiş, kız çocuğunu insan yerine koymamış. Aslında bu bayan hususunda da eleştirdiğimiz şey tam olarak bu.

@yirmisantim, evet o zaten başlı başına bir problem ama vurgulamak istediğim; erkek-kadın değil, erkek-dişi kullanımı daha doğrudur. tabii günümüzde anlam kayması yaşıyor bütün bu kavramlar.