Ekşi Duyuru

nasil bir kaynak ariyorsun? karadelik veya black hole diye aratinca bir suru kaynak cikiyor zaten. sozlukteki baslik bile yeterli ki kaynaklar da vermisler.

bilim ve teknik arşivini edin orada çok güzel yazılar vardı bu konuda.

karadelik dediğin şey çoğunlukla ölü yıldızdır. galaksilerin bulge kısmında da karadelik olduğuna dair (bunlar ölü yıldız değil) teoriler var, hatta teorilerin doğruluk payları da bir hayli yüksek.

şimdi bizim Güneş'imiz alelade bir yıldız. içindeki Hidrojen Helyum'a dönüştükçü ısı ve ışık saçıyor. Hidrojen bittiğinde Helyum ile ilgili reaksiyonlar başlıyor. Bu evrimin de sonunda önce kırmızı dev'e genişleyip hobarey içeri doğru çökmeye başlıyor. en sonunda da beyaz cüce olarak evrimini tamamlıyor.

şimdiiii, Güneş'imizden daha büyük kütleli bir yıldız ise şaşaalı bir patlamayla (ki kendisine supernova deniliyor) içinde ne var ne yok uzaya salar. ortada ise böle gezegen boyutlarında yoğun bir cisim kalır. bu da nötron yıldızıdır.

gel gelelim karadelik olayına. başlangıç kütlesi yukarıdakilerden çok daha büyük olan yıldızlar (ki burada belirleyici faktör chandrasekhar limitidir), kırmızı dev aşamasından sonra içeri doğru çökerken, sıkışan atomlar artık dejenere olurlar (nötron yıldızında da dejenere olmuşlardır ama dejenere basınç, çökmeyi engellemeyi başarmıştı) ve dejenere basınç bu çökmeyi engelleyemediğinden yıldız sonsuza kadar çöker. koskoca yıldız küçülür küçülür ve artık uzayı büker. aha dur şöyle anlatayım;

şu uzay'dan bir kesit;

1) ____________*______________ (*'ın olduğu yerde yıldız var)

işte bu yıldız kırmızı dev olurken şöyle olur;

2) ____________O______________

sonra içe doğru çöker;

3) ____________o______________

daha da çöker;

4) ____________.______________

ve artık uzayı büker;

5)______________ _____________
_______________||
_______________||
_______________||
_______________||
_______________||
_______________..


al sana bir karadeliğin evrimi. büyüklüğüne bağlı olarak, belli bir yarı çapı vardır. bu yarı çapa yaklaşan cisim hızla karadeliğe doğru çekilir. çünkü karadeliğin hacmi çok küçük olmasına rağmen kütlesi kat kat büyüktür ve anormal bir kütleçekim kuvveti vardır. ışık bile kaçamaz ondan. ışığı bile emer. dolayısıyla ışık saçmaz ve biz göremeyiz.

bir cisim karadelik tarafından yutulduktan sonra akıbeti nedir belli değil. kurt delikleri denilen bi teori vardı, çöktü.

ha bi de korkulacak bir şey yok. Şu an sihirli güçler tarafından Güneş yok edilip, yerine aynı kütlede bir karadelik yerleştirilse Dünya, hiçbir şey olmamış gibi dönmeye devam eder. Karadelik tarafından yutulmaz yani. Merkür düşünsün onu. Ha gerçi ısı ve ışık olmayacağından bizim için kötü olur orası ayrı.

bu giriş mahiyetindeki bilgiden sonra şunları okumanı tavsiye ederim;

(bkz: karadelik)
(bkz: yıldızların yaşam döngüsü)
en.wikipedia.org
en.wikipedia.org (feci zevkli bi konu)
en.wikipedia.org
en.wikipedia.org

(bkz: the universe in a nutshell)

ingilizceniz varsa BBC belgesellerini izleyebilirsiniz.

www.youtube.com