[]

determinizm ve rastgelelik

Evrenin belirlenimci yasalara göre işlemesi, deterministik bir perspektifi yansıtır. Yani, herhangi bir olayın, önceki olayların sonucu olarak meydana geldiğine inanılır. Evrenin işleyişi matematiksel yasalar, fiziksel kanunlar ve neden-sonuç ilişkileri temelinde açıklanır.

Bu görüş, bazı kişiler ve felsefi akımlar tarafından desteklenirken, bazıları tarafından eleştirilir. Eleştiriler arasında insan özgürlüğü ve rastgelelik konularının nasıl uyumlu hale getirileceği gibi sorular bulunabilir.

Özgür irademizin sınırlı olduğunu düşünüyorum. Ancak determinizm rastgelelik ile nasıl uyumlanır ki?

 
konuyla ilgili olarak immanuel tolstoyevski'nin özgür irade isimli podcast serisini dinleyebilirsiniz. bu konuya oldukça detaylı olarak değiniyor.


  • Flybutter  (28.08.23 15:18:45) 
eger kuantum disinda bir rastgelelilikten bahsediliyorsa o kolaylikla reddedilebilir. ama kuantumdaki random durumlar biraz temel duruyor.

rastgeleligin fundamental mi yoksa bizim anlayisimizin bir eksikligi mi oldugunu bilmiyoruz. yani belki rastgele olan bir sey yok ama bizim kuantum kuramlarimiz eksik. bu einstein'in yaklasimidir.

ikincisi de atom alti boyuttaki rastlantisalligin insan kararlari ve gundelik hayati etkilememesi olabilir. yani elektronun x noktasinda degil de azicik yanda bulunmasi buyuk kutleli kompleks yapilarin davranisini etkilemiyor olabilir. determinizm olasilik bulutunun ustunde basliyor ve oradan devam ediyor olabilir.

konu cok karisik.
  • antikadimag  (28.08.23 17:56:19) 
1
buraya yazılanların hakları Sir Anthony Hopkins'e aittir.
yazan eden compumaster, ilgilenen eden fader
modere edenler angelus, Artibir, aychovsky, baba jo, basond, compumaster, deckard, duyulmasi gerektigi kadar, fader, fraise, groove salad, kahvegibi, kaymaktutmayansicaksut, kibritsuyu, monstro, pandispanya, robin, ron dennis
bu sitede yazılanların hiçbiri doğru değildir. site içeriği küçükler için sakıncalı olabilir. yazılardan yazarları sorumludur. kaynak göstermeden alıntılanamaz. devlet tarafından atanmış bir kurumun internet üzerinde kimin hangi bilgiye ulaşıp ulaşamayacağına karar vermesi insan haklarına aykırıdır. web siteleri kullanıcıların istekleri doğrultusunda bağlandıkları yerlerdir. kullanıcılar isterlerse bir web sitesine bağlanmayabilirler. bu güçleri ve imkanları mevcuttur. bir kullanıcı bir siteye bağlanmak istiyorsa bu onun tercihi ve hakkıdır. bağlanmak istemiyorsa bu yine onun tercihi ve hakkıdır. halkın kendisine hizmet etmesi için görevlendirdiği kurumlar hadlerini aşıp halka neye ulaşıp ulaşmayacağını bilmeyen cahil cühela muamelesi edemezler. ebeveynlerin çocuklarını sakıncalı içeriklerden koruması için çok sayıda bedava ve ücretli yazılım mevcuttur. bu yazılımlar bir web tarayıcısını kullanmaktan daha karmaşık teknik bilgi gerektirmemektedir. devletin milletini küçük düşürmesi ve ebleh yerine koyması yasaktır. Skimlinks ile linkler üzerinden yönlendirme payı alınmaktadır.