[]
elektron çift yarık deneyi
Merhabalar,
Çift yarık deneyinde elektronlar gözlemci varsa parçacık yoksa dalga olarak davranıyorlardı.
Peki, bir kez gözlenen ve parçacık olarak davranan elektron, gözlemsiz olarak tekrar fırlatılırsa nasıl davranacaktır?
Daha önce bir kez gözlendiği için parçacık olarak mı yoksa gözlemci olmadığı için dalga olarak mı?
Çift yarık deneyinde elektronlar gözlemci varsa parçacık yoksa dalga olarak davranıyorlardı.
Peki, bir kez gözlenen ve parçacık olarak davranan elektron, gözlemsiz olarak tekrar fırlatılırsa nasıl davranacaktır?
Daha önce bir kez gözlendiği için parçacık olarak mı yoksa gözlemci olmadığı için dalga olarak mı?
çift yarın deneyinde gözlemci varsa parçacık gibi davranıyordan ziyade parçacık özelliğini sergiliyor, dalga özelliğini de girişim yaptığından mütevellit anlıyoruz. yani gözlemci olarak da baksan dalga özelliğini görürsün.
- giovanne
(17.12.18 20:27:38)
- basond (17.12.18 20:51:40)
Elektronun gözlenip gözlenmediğini anlayarak buna göre davrandığı bilgisi tamamen yanlış. Böyle bir durum sözkonusuydu değil.
- babilbaligi (18.12.18 11:24:53)
babilbaligi +1
elektronlar arasında şöyle bir sohbet geçmiyor:
"şşş gençler durun durun! hemen parçacık gibi davranın çünkü bizi izliyorlar!"
bu deneyin ilginçliği şuradan geliyor: eğer elektronlar parçacık olsaydı, yarıklardan geçip, ekran üzerinde yarıkların bir izdüşümünü oluşturacaklardı, yani iki adet dikey çizgi halinde ekran üzerine düşeceklerdi. ancak ekranda bu gözlemlenmiyor, ekranda gözlenen sanki elekronların dagalar halinde yayıldığı bu yüzden iki yarıktan geçtikten sonra ekranda girişim deseni oluşturduğu idi. buraya kadar aslında sorun yok, "madem girişim deseni oluşturuyor, o zaman dalgadır" denilebilir. ama kafa karıştırıcı detay şurada, her bir yarığa bir detektör konulduğunda ve elektronlar teker teker yayınlandığında, her yarıktan bir elektron geçtiği gözlemlenirken, ekranda zamanla girişim deseni oluşuyor. yani ekranda gözlem yapıp elektronları dolaylı olarak ölçtüğünüzde dalga gibi davranırken, yarıklara detektör koyup nerede olduklarına baktığınızda sanki parçacıkmış gibi yarıklardan birer birer geçtiklerini gözlemliyouz. yani aynı anda hem parçacık hem de dalga gibi davranıyorlar. aslında, aynı deneyde, parçacık gibi davrandığı bir diğer yer ise ekrana düştüğünde fosfor ekranı uyarması. ekrana düzen elektronlar, ekrandaki fosfor atomlarının elektronlarına enerji aktararak bir üst enerji düzeyine uyarılmasını sağlar. uyarılmış atom tekrar taban durumu enerji seviyesine gelirken bir belirli bir "dalga boyunda" foton yayınlar, biz de bunu ekran üzerinde desen olarak görürüz.
buna parçacık-dalga dualitesi denir. pratikte (her ne kadar yanlış bir anlatım olsa da), her parçacığa, enerjisine bağlı olarak belirli bir dalga boyunda bir dalga eşlik eder, buna da parçacığın "de Broglie dalga boyu" denir.
elektronlar arasında şöyle bir sohbet geçmiyor:
"şşş gençler durun durun! hemen parçacık gibi davranın çünkü bizi izliyorlar!"
bu deneyin ilginçliği şuradan geliyor: eğer elektronlar parçacık olsaydı, yarıklardan geçip, ekran üzerinde yarıkların bir izdüşümünü oluşturacaklardı, yani iki adet dikey çizgi halinde ekran üzerine düşeceklerdi. ancak ekranda bu gözlemlenmiyor, ekranda gözlenen sanki elekronların dagalar halinde yayıldığı bu yüzden iki yarıktan geçtikten sonra ekranda girişim deseni oluşturduğu idi. buraya kadar aslında sorun yok, "madem girişim deseni oluşturuyor, o zaman dalgadır" denilebilir. ama kafa karıştırıcı detay şurada, her bir yarığa bir detektör konulduğunda ve elektronlar teker teker yayınlandığında, her yarıktan bir elektron geçtiği gözlemlenirken, ekranda zamanla girişim deseni oluşuyor. yani ekranda gözlem yapıp elektronları dolaylı olarak ölçtüğünüzde dalga gibi davranırken, yarıklara detektör koyup nerede olduklarına baktığınızda sanki parçacıkmış gibi yarıklardan birer birer geçtiklerini gözlemliyouz. yani aynı anda hem parçacık hem de dalga gibi davranıyorlar. aslında, aynı deneyde, parçacık gibi davrandığı bir diğer yer ise ekrana düştüğünde fosfor ekranı uyarması. ekrana düzen elektronlar, ekrandaki fosfor atomlarının elektronlarına enerji aktararak bir üst enerji düzeyine uyarılmasını sağlar. uyarılmış atom tekrar taban durumu enerji seviyesine gelirken bir belirli bir "dalga boyunda" foton yayınlar, biz de bunu ekran üzerinde desen olarak görürüz.
buna parçacık-dalga dualitesi denir. pratikte (her ne kadar yanlış bir anlatım olsa da), her parçacığa, enerjisine bağlı olarak belirli bir dalga boyunda bir dalga eşlik eder, buna da parçacığın "de Broglie dalga boyu" denir.
- typhoon r
(18.12.18 12:03:54)
Değerli bilgileriniz için teşekkürler.
- kabloescobar (18.12.18 17:47:09)
1
